Sprawiedliwość naprawcza w społecznej i edukacyjnej przestrzeni dzieci i młodzieży
Więcej
Ukryj
1
Institute of Pedagogy, Faculty of Historical and Pedagogical Sciences, University of Wrocław [Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Uniwersytet Wrocławski], Dawida 1, 50-527 Wrocław, Poland.
Data nadesłania: 02-03-2022
Data ostatniej rewizji: 15-07-2022
Data akceptacji: 15-07-2022
Data publikacji: 25-07-2022
Autor do korespondencji
Honorata Czajkowska
Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Wrocławski, Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska.
Wychowanie w Rodzinie 2022;27(2):83-94
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie. W niniejszym opracowaniu centralne miejsce zajmują aspekty dotyczące
działań restoratywnych w przestrzeni szkolnej, rozpatrywane w kontekście założeń szeroko
pojętej sprawiedliwości naprawczej i płaszczyzn jej oddziaływania na środowisko
społeczne. W sposób szczególny odnoszę się w artykule do tzw. szkoły restoratywnej,
wyjaśniam, czym jest, jak ją definiujemy, jakie programy i praktyki naprawcze warto realizować
w szkołach. Ponadto, opracowanie jest próbą odpowiedzi na pytanie: „Czy – a jeśli
tak, to dlaczego – dziś bardziej niż kiedykolwiek potrzebujemy szkoły restoratywnej?”.
Niniejsze opracowanie odnosi się – poza aspektami z obszaru edukacji – do działań miejskich
w nurcie sprawiedliwości naprawczej (na przykładzie Wrocławia – pierwszego miasta
sprawiedliwości naprawczej w Polsce).
Cel. Celem artykułu jest przybliżenie zagadnienia szkoły restoratywnej, sprawiedliwości
naprawczej, praktyk i programów naprawczych oraz ich efektywności zarówno w obszarze
edukacyjnym, jak i w przestrzeni miejskiej.
Materiały i metody. W niniejszym opracowaniu zastosowano analizę dokumentów oraz
dokonano przeglądu literatury i badań w obszarze restorative school.
Wyniki i wnioski. Wdrażanie zasad sprawiedliwości naprawczej i budowanie kultury naprawczej
w szkołach podnosi efektywność w budowaniu restoratywnej przestrzeni edukacyjnej
i społecznej – przyczynia się do kształtowania społeczeństwa obywatelskiego.
REFERENCJE (18)
1.
Czajkowska, H., Wajda, J. (2021). Wrocław as a Restorative City. Report and Recommendations. Wrocaw: Wrocław Restorative Justice Board.
2.
Davis, F. A. (2019). The little book of race and restorative justice: Black lives, healing, and US social transformation [Mała księga o rasie i sprawiedliwości naprawczej: Życie czarnoskórych, uzdrowienie i transformacja społeczna w USA]. New York: Good Books.
3.
European Forum for Restorative Justice (2021). Manual on Restorative Justice Values and Standards for Practice [Podręcznik o wartościach i standardach sprawiedliwości naprawczej w praktyce]. Leuven: European Forum for Restorative Justice.
4.
Fundacja Dom Pokoju (2021). Model pracy ze społecznością różną etnicznie na przykładzie Programu na rzecz Romów i Romni rumuńskich, mieszkańców i mieszkanek Wrocławia. Wrocław: FDP.
6.
Gellin, M. (2019). Restoratiivinen lähestymistapa ja sovittelu peruskoulukontekstissa: Kohti eheyttävän kohtaamisen toimintakulttuuria [Podejście naprawcze i mediacja w kontekście szkoły podstawowej: W kierunku kultury spójnego spotkania]. PhD dissertation. Acta electronica Universitatis Lapponiensis. Rovaniemi: University of Lapland, 266.
7.
Hopkins, B. (2013). Improving Behaviour with Restorative Approaches: Develop a learning ethos and positive relationships across your school [Poprawa zachowania poprzez rozwiązania naprawcze: Rozwijanie etosu uczenia się i pozytywnych relacji w Twojej szkole], London: Optimus Education.
8.
Hurley, N., Guckenburg, S., Persson, H., Fronius, T., Petrosino, A. (2015). What Further Research is Needed on Restorative Justice in Schools? [Jakie badania są potrzebne w obszarze sprawiedliwości naprawczej w szkołach?]. San Francisco, pobrane z:
https://files.eric.ed.gov/full... [Pobrano 20.11.2023].
10.
Matczak, A. (2021). Czym jest miasto sprawiedliwości naprawczej? Archiwum Kryminologii, 43 (2), 399-427. DOI: 10.7420/AK2021.19.
11.
McCluskey, G. (2010). Restoring the possibility of change? A restorative approach with troubled and troublesome young people, [Naprawczość szansą na zmianę? Podejście restoratywne w pracy z niedostosowaną młodzieżą], International Journal of School Disaffection, 7 (1), 19-25. DOI: 10.18546/IJSD.07.1.04.
13.
Rekomendacja Nr 8 CM/Rec (2018) Komitetu Ministrów [Rady Europy] dla państw członkowskich dotyczącej sprawiedliwości naprawczej w sprawach karnych (przyjęta przez Komitet Ministrów 3 października 2018 r. na 1326 posiedzeniu Przedstawicieli Ministrów). Przekł. na j. polski: Anna Matczak. Pobrane z:
https://www.euforumrj.org/site... [Pobrano 20.11.2023].
14.
Riestenberg, N. (2003). Restorative schools grants final report, January 2002–June 2003: A summary of the grantees’ evaluation. [Raport końcowy ze stypendium szkół naprawczych, styczeń 2002–czerwiec 2003: Podsumowanie oceny stypendystów], Roseville, MN: Minnesota Department of Education. Pobrane z:
http://crisisresponse.promotep... [Pobrano 20.11.2023].
15.
RJS4C (2019). Restorative Justice: Strategies for Change (RJS4C) (2019-2023) [Sprawiedliwość Naprawcza: Strategie Zmiany]. Pobrane z:
https://www.euforumrj.org/en/r... [Pobrano 29.09.2021].
16.
Wrocławskie Centrum Rozwoju Społecznego. Wrocławska Koncepcja Edukacyjna [portal]. Pobrane z:
https://wke.wcrs.wroclaw.pl/ [Pobrano 18.09.2021].
17.
Zalewski, W. (2016). Sprawiedliwość naprawcza – formą demokracji deliberatywnej? Białostockie Studia Prawnicze, 21, 25-35. DOI: 10.15290/bsp.2016.21.02.
18.
Zarządzenie nr 2073/19 Prezydenta Wrocławia z dnia 21 listopada 2019 r. w sprawie powołania Wrocławskiego Zespołu ds. Sprawiedliwości Naprawczej (b.d.). Pobrane z:
http://wrosystem.um.wroc.pl/be... [Pobrano 29.09.2021].