Kobiety wchodzące w dorosłość o wychowawczej roli matki
Więcej
Ukryj
1
Zakład Pedagogiki Ogólnej i Metodologii Badań Edukacyjnych,
Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski,
Jałowego 24, 35-959 Rzeszów, Polska
Data publikacji: 31-12-2019
Autor do korespondencji
Anna Śniegulska
Zakład Pedagogiki Ogólnej i Metodologii Badań Edukacyjnych,
Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski, Jałowego 24, 35-959 Rzeszów, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2019;21(2):169-188
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Cel. W artykule zostanie przedstawiona wychowawcza rola matki w świetle wypowiedzi kobiet wchodzących w okres dorosłości. Okres ten jest specyficznym etapem życia człowieka, gdyż najczęściej podejmuje on wtedy refleksję nad założeniem własnej rodziny, podjęciem roli rodzicielskiej, potomstwem i jego wychowaniem. Mając na uwadze, iż role rodzicielskie stanowią podstawowy wymiar funkcjonowania człowieka dorosłego, zasadniczym celem badań było określenie podstawowych atrybutów postrzeganej i wyobrażanej przez młode kobiety wychowawczej roli matki. W badaniach starano się także określić, jak młode kobiety interpretują wychowanie i wychowanie macierzyńskie, oraz jakie czynniki stanowią ułatwienia i utrudnienia w pełnieniu przez matkę roli wychowawczej.
Metoda. W postępowaniu badawczym zastosowano jakościową analizę szerszych wypowiedzi kobiet wchodzących w okres dorosłości, związanych z rozumieniem zasadniczych aspektów roli matki w wychowaniu potomstwa. Problematyka ta wyłoniła się z wcześniejszych eksploracji, które także miały charakter badań jakościowych i były realizowane na drodze indywidualnych i grupowych wywiadów z młodymi kobietami. W prezentowanych badaniach wzięło udział 109 kobiet w wieku 19–25 lat, zamieszkujących teren województwa podkarpackiego.
Wyniki. Podsumowując najistotniejsze rezultaty badań i formułując wnioski końcowe, należy powiedzieć, iż dla młodych kobiet proces wychowania oznacza przede wszystkim przygotowanie dziecka do życia w społeczeństwie, przekazanie mu zasad i norm społecznych, a jednym z podstawowych celów tego przygotowania jest wpojenie wartości etycznych. Wychowanie przez matkę winno opierać się na głębokiej miłości do dziecka, okazywaniu mu szacunku i zaspokajaniu jego potrzeb. Podstawowymi zaś kategoriami wychowawczej roli matki są miłość, opieka, określone cechy osobowościowe i charakterologiczne matki, oraz relacja osobowa matki i dziecka. Matce łatwiej pełnić rolę wychowawczą, gdy pozostaje w szczęśliwym, satysfakcjonującym związku małżeńskim, oraz
gdy jest spełniona i szczęśliwa jako kobieta
REFERENCJE (17)
1.
Blain, A. (1980). Biomedyczne problemy rozwoju dziecka. W: M. Ziemska (red.) Rodzina i dziecko: Praca zbiorowa. Warszawa: PWN.
2.
Brzezińska, A.I., Appelt, K., Ziółkowska, B. (2016). Psychologia rozwoju człowieka. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
3.
Gurba, E. (2000). Wczesna dorosłość. W: B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka: T. 2, Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: PWN.
4.
Fromm, E. (1992). O sztuce miłości. Warszawa: „Sagittarius”.
5.
Izdebska, J. (2005). Rodzina dysfunkcyjna źródłem osamotniania dziecka: Teoretyczne i metodologiczne aspekty badań. W: K. Gąsior, T. Sakowicz (red.), Pedagogika społeczna w służbie rodzinie: (Aspekt marginalizacyjny, resocjalizacyjny i psychologiczny): III Świętokrzyskie Dni Profilaktyki: T. 2. Kielce: Świętokrzyskie Centrum Profilaktyki i Edukacji.
6.
Izdebska, J. (2015). Dziecko ‒ dzieciństwo ‒ rodzina ‒ wychowanie rodzinne: Kategorie pedagogiki rodziny w perspektywie pedagogiki personalistycznej. Białystok: Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna.
7.
Kunowski, S. (1993). Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
8.
Nowak, M. (2008). Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
9.
Ostrowska, U. (2006). Aksjologiczne podstawy wychowania. W: B. Śliwerski (red.), Pedagogika: T. 1, Podstawy nauk o wychowaniu. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
10.
Palka, S. (2006). Metodologia, badania, praktyka pedagogiczna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
11.
Szlendak, T. (2012). Socjologia rodziny: Ewolucja, historia, zróżnicowanie. Warszawa: PWN.
12.
Szluz, B. (2017). O dorosłych dzieciach mieszkających z rodzicami (na przykładzie wybranych państw). Societas/Communitas, 2(24).
13.
Śniegulska, A. (2016). Rodzice w przestrzeni życia rodzinnego. Edukacyjna Analiza Transakcyjna, 5, 155-156. DOI: 10.16926/eat.2016.05.10.
14.
Śliwerski, B. (2012). Pedagogika ogólna: Podstawowe prawidłowości. Kraków: Impuls.
15.
Tchorzewski, de A. (1994). Dyskurs wokół paradygmatu teorii wychowania. W: A. de Tchorzewski (red.), Z problematyki metodologicznej teorii wychowania. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP.
16.
Wojciechowska, J. (2013). Okres wczesnej dorosłości: jak rozpoznać ryzyko i jak pomagać?. W: A.I. Brzezińska (red.), Praktyczna psychologia rozwojowa. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
17.
Wysocka, E. (2010). Doświadczanie życia w młodości ‒ problemy, kryzysy i strategie ich rozwiązywania: Próba opisu strukturalno-funkcjonalnego modelu życia preferowanego przez młodzież z perspektywy pedagogiki społecznej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.