Relacje w rodzinie CODA
Więcej
Ukryj
1
Zakład Edukacji Osób z Niepełnosprawnością, Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Uniwersytet Wrocławski, ul. J.W. Dawida 1, 50–527 Wrocław
Data nadesłania: 10-03-2015
Data ostatniej rewizji: 16-06-2015
Data akceptacji: 16-06-2015
Data publikacji: 14-08-2015
Autor do korespondencji
Iwona Jagoszewska
Zakład Edukacji Osób z Niepełnosprawnością, Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Uniwersytet Wrocławski, ul. J.W. Dawida 1, 50–527 Wrocław
Wychowanie w Rodzinie 2015;11(1):319-333
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Ludzka egzystencja jest powiązana z próbami zrozumienia samego siebie, odnalezienia własnego miejsca w świecie i możliwości współistnienia z innymi ludźmi. Specyficzna sytuacja społeczna i rodzinna słyszących dzieci niesłyszących rodziców pozwala podjąć próbę dookreślenia tego, co wyróżnia i charakteryzuje ich jako CODA. Dzieciństwo, dorastanie i życie dorosłe CODA’ków zdecydowanie różni się od codzienności osób wychowanych w słyszących rodzinach. Biorąc pod uwagę rodzinę z rodzicami niesłyszącymi, należy liczyć się z tym, że odmienność funkcjonowania rodziców może mieć konsekwencje w funkcjonowaniu słyszącego dziecka. Wpływ na tę ukrytą inność mają takie aspekty życia w rodzinie, jak: formy komunikowania się, pantomimiczność gestów, mimika oraz m.in. to, iż następuje w ich życiu zamiana ról rodzinnych. Relacje w nietypowej rodzinie CODA zdeterminowane są wieloma czynnikami. Wśród nich niebagatelną rolę odgrywa wzajemne rozumienie się, które dzięki wartościom ukazywanym i urzeczywistnianym w procesie ich wychowania może w sprzyjających okolicznościach prowadzić do swoistej wspólnoty rodzinnej. Na kształtowanie więzi emocjonalnych głuchych rodziców z ich słyszącym dzieckiem wpływa m.in. zaspokojenie potrzeby miłości w domu rodzinnym, wykorzystanie sytuacji, które sprzyjają komunikacji. Zwykle perspektywa czasu sprawia, że CODA, jako
dorośli, są bardziej tolerancyjni i w pełni rozumieją wymagania oraz obowiązki stawiane im przez niesłyszących rodziców w dzieciństwie. Bycie CODA jest związane za każdym razem z indywidualną sytuacją życiową, w której niektórzy mogą czuć się szczęśliwi i spełnieni a inni CODA nie.
REFERENCJE (33)
1.
Adria J., Anatomia biznesu komunikacja, Wydawnictwo Studio EMKA, Warszawa 2000.
2.
Bradshaw J., Zrozumieć rodzinę. Rewolucyjna droga odnalezienia samego siebie, Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości, Warszawa 1994.
3.
Bartnikowska U., Sytuacja społeczna i rodzinna słyszących dzieci niesłyszących rodziców, Wydawnictwo „Akapit”, Toruń 2010.
4.
Baran J., Dziecko słyszące w rodzinie głuchych, „Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych”, t. XXI, PAN, Kraków 1976, [za:] U. Bartnikowska, Sytuacja społeczna i rodzinna słyszących dzieci niesłyszących rodziców, Wydawnictwo „Akapit”, Toruń 2010.
5.
Czajkowska-Kisil M., Laskowska-Klimczewska A., CODA: Inność nierozpoznana, [w:] Sytuacja osób głuchych w Polsce Raport zespołu ds. g/Głuchych przy Rzeczniku Praw Obywatelskich, Wydawca Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2014.
6.
Gałkowski T., Wpływ głuchoty na sferę emocjonalną i osobowość dziecka oraz stosunki rodzinne, [w:] T. Gałkowski, I. Kunicka-Kaiser, J. Smoleńska (red.), Psychologia dziecka głuchego, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1978.
7.
Gałkowski T., Kunicka-Kaiser I., Smoleńska J., Psychologia dziecka głuchego, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1978.
8.
Gunia G., Pomoc i poradnictwo rodzinie dziecka z wadą słuchu, [w:] S. Mihilewicz (red.), Dziecko z trudnościami w rozwoju, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2005.
9.
Hendzel J.K., Słownik polskiego języka miganego, Wydawnictwo Rakiel, Olsztyn 2006.
15.
Korzon A., Totalna komunikacja jako podejście wspomagające rozwój zdolności językowych uczniów głuchych, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Kraków 1999.
16.
Krakowiak K., Fonogesty jako narzędzie formowania języka dzieci z uszkodzonym słuchem, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1995, t. IX.
17.
Nauczmy się rozumieć nawzajem. Poradnik dla słyszących o niedosłyszących i głuchych, Polski Związek Głuchych Zarząd Główny, Warszawa 2014.
18.
Okoń W., Nowy słownik pedagogiczny, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 1995.
19.
Pietrulewicz B., Wpływ środowiska rodzin głuchych na osobowość dzieci słyszących, „Psychologia Wychowawcza” 1975 nr 2, [za:] U. Bartnikowska, Sytuacja społeczna i rodzinna słyszących dzieci niesłyszących rodziców, Wydawnictwo „Akapit”, Toruń 2010.
20.
Rakowska A., Jak porozumiewają się dzieci niesłyszące z osobami słyszącymi, Wydawnictwo Naukowe AP, Kraków 2000.
21.
Rembowski J., Rodzina jako system powiązań, [w:] M. Ziemska (red.), Rodzina i dziecko, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1979.
22.
Rembowski J., Rodzina w świetle psychologii, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1978.
23.
Rembowski J., Więzi uczuciowe w rodzinie, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1978.
24.
Ryś M., Wpływ dzieciństwa na późniejsze życie w małżeństwie i rodzinie, Wydawnictwo ATK, Warszawa 1992, cz. 2.
25.
Sleeboom-van Raaij I., Wpływ głuchoty na członków rodziny, [w:] J. Kobosko (red.), Młodzież głucha i słabosłysząca w rodzinie i otaczającym świecie dla terapeutów, nauczycieli, wychowawców i rodziców, Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Dzieci i Młodzieży z Wadą Słuchu „Usłyszeć Świat”, Warszawa 2009.
26.
Stasiak S., Funkcjonowanie w rodzinie słyszących dzieci niesłyszących rodziców, [Praca licencjacka, Wrocław 2014].
27.
Szymańska M., Więź emocjonalna między słyszącym dzieckiem a głuchymi rodzicami (Studium przypadku), [Praca licencjacka, Wrocław 2012].
28.
Szczepankowski B., Niesłyszący – Głusi – Głuchoniemi. Wyrównywanie szans, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1999.
29.
Tyszkowa M. (red.), Rozwój dziecka w rodzinie i poza nią, TAJM, Poznań 1985.
30.
Tyszkowa M., Jednostka a rodzina: interakcje, stosunki, rozwój, [w:] M. Przetacznik-Gierowska, M. Tyszkowa, Psychologia rozwoju człowieka, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1996, t. 1.1.
31.
Ziemska M., Rodzina a osobowość, Wiedza Powszechna, Warszawa 1975.
32.
Ziemska M., Rodzina współczesna, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1996.
33.
Ziemska M., Wpływ przemian funkcji rodziny na socjalizację dzieci, [w:] M. Ziemska (red.), Rodzina i dziecko, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1979.