Rodzina i ulica jako środowisko wychowawcze
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki, al. Wojska Polskiego 69, 65-762 Zielona Góra, Polska
Data nadesłania: 30-09-2024
Data akceptacji: 12-12-2024
Data publikacji online: 31-12-2024
Autor do korespondencji
Adam Stankiewicz
Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki, al. Wojska Polskiego 69, 65-762 Zielona Góra, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2024;31(4)
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Czas i uwagę, jaką poświęcają rodzice i osoby najbliższe adolescentowi, decyduje o kształtowaniu się jego postaw społecznych, które w przyszłości będą rzutowały na prezentowane w dorosłym życiu postawy. W momencie braku wzorców do naśladowania
młody człowiek poszukuje akceptacji i odnajduje swoje miejsce w grupie rówieśniczej, która może wpływać na niego w sposób destrukcyjny.
Cel. Celem artykułu jest wskazanie pozytywnego oddziaływania, jakie na młodego człowieka ma wychowanie w wyrozumiałej, a jednocześnie wymagającej i wspierającej się, pełnej rodzinie. Wyraźny jest wpływ takiego rodzaju środowiska rodzinnego i podejmowanych
w nim decyzji oraz korzyści dla społeczeństwa z prezentowanych postaw, w przeciwieństwie do pozostawania pod naciskiem grup rówieśniczych, które wielokrotnie oddziałują destrukcyjnie na stan obecny, jak i losy dziecka w przyszłości. Czynnikami działającymi negatywnie na młodego człowieka są w tym przypadku brak prawidłowej komunikacji z rodzicami, niezrozumienie oraz wchodzenie w konflikt z prawem. Metody i materiały. W przyjętej metodologii pracy zastosowano merytoryczną analizę treści materiałów i tekstów źródłowych. Wnioski. W artykule wykazano, że prawidłowy rozwój wzorców i postaw młodej osoby następuje poprzez wychowywanie się w pełnej rodzinie, która stanowi oparcie i motywuje adolescenta do podejmowania działań zgodnych z normami społecznymi. Dziecko
w głównej mierze uczy się poprzez obserwację osób z najbliższego otoczenia, a przede wszystkim – naśladowanie zachowania rodziców. Następstwem wychowania się w zharmonizowanej rodzinie jest przekonanie, że w życiu dorosłym osoba z tzw. dobrego domu będzie wyrażała swoją postawą i zachowaniem prawidłowe wzorce społeczne. Odmiennie przedstawia się sytuacja młodego człowieka pozostającego pod silnym wpływem grupy rówieśniczej. Przebywanie pod naciskiem takich grup wpływa destrukcyjnie na adolescenta i jego kontakty z rodziną, przez co traci on źródło prawidłowych wzorców, następstwem czego jest bezpowrotna utrata możliwości prawidłowego rozwoju.
REFERENCJE (25)
1.
Adamiec-Zgraja, A. (2008). Fenomen rodzicielstwa człowieka przełomu wieków: Szansa czy zagrożenie dla rodziny?. W: B. Muchacka (red.), Rodzina w kontekście współczesnych problemów wychowania (ss. 155–164). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej.
2.
Augustyn, J. (2009). Integracja seksualna: Przewodnik w poznawaniu i kształtowaniu własnej seksualności. Kraków: Wydawnictwo WAM.
4.
Głowacka, B. (2003). Dzieci ulicy. W: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku (t. 1: A–F, s. 876). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
5.
Gurba, E. (2013). Nieporozumienia z dorastającymi dziećmi w rodzinie: Uwarunkowania i wspomaganie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
6.
Gurba, E. (2016). Ulica zamiast rodziny, czyli o poszukiwaniu zaspokojenia potrzeb przez nastolatka. W: B. Adamczyk, K. Biel (red.), Dzieci ulicy w Polsce: Nowe konteksty zjawiska (ss. 19–34). Kraków: Akademia Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
7.
Garber, J., Little, S. A. (2001). Autonomy and adjustment in young adolestents [Autonomia i przystosowanie u młodych nastolatków]. Journal of Adolescent Research, 16(4), 355–371. DOI: 10.1177/0743558401164004.
8.
Hosemann, D. (2000). Koncepcje i metody poradnictwa wśród młodzieży w zakresie pomocy interwencyjnej. W: G. Olszewska-Baka (red.), Dzieci ulicy: Problemy, profilaktyka, resocjalizacja (ss. 94–100). Białystok: eRBe.
9.
Kowalak, T. (1998). Marginalność i marginalizacja społeczna. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
10.
Kroger, J. (2007). Identity, youth and crisis [Tożsamość, młodość i kryzys]. London: Sage Publication.
11.
Kurzeja, A. (2010). Dzieci ulicy – profilaktyka zagrożeń. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
12.
Łuczyński, A. (2008). Dzieci w rodzinach zastępczych i dysfunkcjonalnych. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
13.
Łuczyński, A. (2016). Współczesna rodzina: Czynniki ryzyka stawania się dzieckiem ulicy. W: B. Adamczyk, K. Biel (red.), Dzieci ulicy w Polsce: Nowe konteksty zjawiska (ss. 235–236). Kraków: Akademia Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
14.
Mastalski, J. (2006). Chrześcijanin wobec agresji w rodzinie: Perspektywa pedagogiczna (ss. 41–50). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej.
15.
Noller, P. (1995). Parent–adolestent relationships [Relacje rodzic–młodzież]. W: M. A. Fitzpatrick, A. L. Vangelisti (red.), Explaining family interactions (ss. 77–111). Thousand Oaks: Sage. DOI: 10.4135/9781483326368.n3.
16.
Obuchowski, K. (1977). Autonomia jednostki a osobowość. W: J. Reykowski, T. Owczynnikowa, K. Obuchowski (red.), Studia z psychologii emocji, motywacji i osobowości (s. 77). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
17.
Oleszkowicz, A. (2006). Bunt młodzieńczy: Uwarunkowania, formy, skutki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
18.
Pietruszka, L. (2015). Wychowanie dzieci w rodzinach ubogich. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
19.
Rembowski, J. (1972). Więzi uczuciowe w rodzinie: Studium psychologiczne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
20.
Rosłaniec, K. (Scenarzysta/Reżyser). (2009). Galerianki [Film]. Polska: Polski Instytut Sztuki Filmowej / Studio Filmowe Oko; Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych.
21.
Sierocka, B., Drewniak, M. (2006). Dzieci ulicy: Raport z socjologicznych badań terenowych na zlecenie Miejskiego Programu Przeciwdziałania Przestępczości w Krakowie. Kraków: Miejski Program Przeciwdziałania Przestępczości Młodzieży.
22.
Wolicki, M. (2013). Potrzeby szczęśliwego dzieciństwa. W: J. Daszykowska, A. Łuczyński (red.), Dziecko w przestrzeni życia społecznego (ss. 71–72). Stalowa Wola: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydział Zamiejscowy Nauk o Społeczeństwie.
23.
Zdanowicz-Kucharczyk, K. (2012). Codzienność uliczna z perspektywy dziecka. Elbląg: Elbląska Uczelnia Humanistyczno-Ekonomiczna.
24.
Ziemska, M. (1975). Rodzina a osobowość. Warszawa: Wydawnictwo Wiedza Powszechna.
25.
Zwoliński, A. (2012). Krzywdzone dzieci: Zagrożenia współczesnego dzieciństwa. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy.