Bieżący numer
Online first
Archiwum
O czasopismie
Cele i zakres czasopisma
Wydawca i organ zarządzający
Zespół redakcyjny
Rada Naukowa
Kolegium Recenzentów
Indeksacja i współczynniki wpływu
Prawa autorskie i polityka otwartego dostępu
Źródła finansowania
Polityka prywatności
Dla autorów
Procedura publikacji
Procedura recenzowania
Wymogi redakcyjne
Etyka publikacji
Opłaty wydawnicze
Rodzina – dom ojczysty w poezji i wojennych wspomnieniach dzieci i młodzieży na tułaczych szlakach (1939–1945)
1
Zakład Pedagogiki, Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu Wydział Zamiejscowy w Chorzowie, ul. Sportowa 29, 41-506 Chorzów
Data nadesłania: 30-09-2014
Data ostatniej rewizji: 15-10-2015
Data akceptacji: 15-10-2015
Data publikacji: 30-12-2015
Autor do korespondencji
Edyta Sadowska
Zakład Pedagogiki, Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu Wydział Zamiejscowy w Chorzowie, ul. Sportowa 29, 41-506 Chorzów
Zakład Pedagogiki, Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu Wydział Zamiejscowy w Chorzowie, ul. Sportowa 29, 41-506 Chorzów
Wychowanie w Rodzinie 2015;12(2):359-381
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Opracowanie, w zarysie, przybliża kwestię tułactwa dzieci polskich, ofiar deportacji, na terytorium ZSRS, będącej następstwem agresji sowieckiej Rosji na Polskę 17 września 1939 roku. Autorka snuje rozważania na temat dalszych losów deportowanych na Bliskim i Środkowym Wschodzie, dla których dom ojczysty, rodzina stały się „rajem utraconym”. Rodzina – dom ojczysty obecny w poezji i wojennych wspomnieniach dzieci i młodzieży na tułaczych szlakach, publikowane na łamach prasy polskiej wychodzącej na obczyźnie staje się wiernym odbiciem ich przeżyć, małych radości oraz bolesnych wspomnień.
REFERENCJE (56)
1.
Badjan J. [kl. IV Szkoły Kadetów], Na szlaku do Polski, Wspomnienie, „Junak” 15 kwietnia 1943, R. I, nr 2.
2.
Barański K., W trzy strony świata. Szkolnictwo polskie poza granicami kraju w czasie drugiej wojny światowej, Caldra House LTD, Sussex 1991.
3.
Bełza W., Katechizm Małego Polaka, „Dwutygodnik dla dzieci i młodzieży Nasza Gazetka”, dodatek do „Gazety Polskiej. Dziennika Informacyjnego Polaków na Bliskim Wschodzie” 26 sierpnia 1941, R. I, nr 30.
4.
Biała księga. Fakty i dokumenty z okresu dwóch wojen światowych (zebrał częściowo i przełożył i w przypisy opatrzył W. Sukiennicki), Instytut Literacki, Paryż 1964.
5.
Biegański W., Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie 1939–1945, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1973.
6.
Boćkowski D., Jak pisklęta z gniazd. Dzieci polskie w ZSRR w okresie II wojny światowej, Biblioteka Zesłańca. Polskie Towarzystwo Ludoznawcze Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Warszawa – Wrocław 1995.
7.
Bugaj T., Dzieci polskie w krajach pozaeuropejskich 1939–1949, „Prace Karkonoskiego Towarzystwa Naukowego w Jeleniej Górze. Pracownia Badań Humanistycznych” 1984, nr 37, Jelenia Góra 1984.
8.
Chłap-Nowakowa J., Sybir. Bliski Wschód, Monte Cassino. Środowisko poetyckie 2. Korpusu i jego twórczość, Wydawnictwo Arcana, Kraków 2004.
10.
Czarnik O.S., W drodze do utraconej Itaki. Prasa, książki i czytelnictwo na szlaku Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich (1940–1942) oraz Armii Polskiej na Wschodzie i 2. Korpusu (1941–1946), Wydawnictwo Biblioteki Narodowej, Warszawa 2012.
11.
Czarnik O.S., Wydawnictwa wychodźców polskich na Wschodzie w okresie drugiej wojny światowej, „Przegląd Humanistyczny” 2009, nr 3.
12.
Czechowiczówna J., Dzięki, „Ochotniczka. Pismo P.S.K.” maj 1945, R. III, nr 5(20).
13.
Dobroński A., Sybir w oczach dzieci. Z materiałów odnalezionych w Instytucie Polskim w Londynie, [w:] M. Zwolski (red.), Exodus. Deportacje i migracje (wątek wschodni). Stan i perspektywy badań. Seria: Konferencje IPN, Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, Warszawa – Białystok 2008.
14.
Draus J., Oświata i nauka polska na Bliskim i Środkowym Wschodzie 1939–1950, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1993.
15.
Draus J., Terlecki R., Polskie szkoły wyższe i instytucje naukowe na emigracji 1939–1945, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź 1984.
17.
Duraczyński E. (oprac.), Układ Sikorski – Majski. Wybór dokumentów, PIW, Warszawa 1990.
18.
Dwie ojczyzny. Polskie dzieci w Nowej Zelandii. Tułacze wspomnienia, przekł. S. Manterys, S. Zawada, A. Szatkowska, Społeczny Zespół Wydania Książki o Polskich Dzieciach w Nowej Zelandii, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2006.
19.
Filipiak M. (oprac.), Archiwalia Ambasady RP w Moskwie – Kujbyszewie (1941–1943) i Ministerstwa Informacji i Dokumentacji (1939–1945) w zbiorach Instytutu Hoovera Uniwersytetu Stanforda, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Warszawa 2002.
20.
Goldmanowa M., W obronie dziecka, „Polak w Iranie”, 1 czerwca 1943 r., R. II, nr 46.
21.
Gross J.T., Grudzińska-Gross I. (wyb. i oprac.), „W czterdziestym nas Matko na Sybir zesłali”. Polska a Rosja 1939–42, Wydawnictwo Rynku Wewnętrznego Libra, Wydawnictwo Res Publica, Warszawa 1989.
22.
Hawran W., Wspomnienia. Guzar, Karkin-Batasz i Szachriziab. „Polskie Szkoły Junackie i Lotnicze na Środkowym Wschodzie 1942–1947” [„Reunion of Polish Military Schools in The Middle East” – USSR – IRAN – PALESTINE – EGYPT – GREAT BRITAIN] Londyn 1980, [bp].
23.
Jackowska E., Psychiczne następstwa deportacji w głąb ZSRR w czasie drugiej wojny światowej. Przyczyny, moderatory, uwarunkowania, „Rozprawy i Studia”, t. (DLXXVI) 502, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2004.
27.
Klasicka M., Losy polskich dzieci w niewoli podczas II wojny światowej, [w:] E. Nowak (red.), Dzieci–żołnierze w wojnach i konfliktach zbrojnych. Materiały z konferencji naukowej Opole, 11 grudnia 2007 r., Centralne Muzeum Jeńców Wojennych.
28.
w Łambinowicach-Opolu, Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu, Opole 2008.
29.
Korbińska H., Pamiętam... Rosja – Sybir 1941 rok, „Junak” 15 września 1943, R. I, nr 6–7.
30.
Królikowska J., Tam kwitną sady..., „Orzeł Biały. Polska Walcząca na Wschodzie”, 13 czerwca 1943, R. III, nr 23(62).
31.
Królikowski Ł.Z. OFMConv, Skradzione dzieciństwo. Polskie dzieci na tułaczym szlaku 1939–1950, Wydawnictwo oo. Franciszkanów „Bratni Zew” spółka z o.o., Kraków 2008.
32.
Łagowska A., Praca społeczna P.S.K., „Ochotniczka. Pismo P.S.K.” maj 1945, R. III, nr 5 (20).
33.
Makowski J., [kl. IV Szkoły Kadetów], Głód, „Junak”, styczeń 1944, R. II, nr 1(11).
35.
Olechowski J., (***) Wciąż szukamy ojczyzny..., „Orzeł Biały. Polska Walcząca na Wschodzie”, 25 kwietnia 1943, R. III, nr 16(55).
36.
Ordonówna H. [Weronika Hort], Tułacze dzieci, Wydawnictwo LTW, Dziekanów Leśny 2005.
37.
Pastuszka S.J., Życie kulturalne w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie w czasie II wojny światowej, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach, Ludowe Towarzystwo Naukowo-Kulturalne Oddział w Kielcach, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Kielce – Warszawa 2009.
39.
Pniewski T., Z książką w plecaku i z bronią w ręku, „Parada. Dwutygodnik Ilustrowany Armii Polskiej na Wschodzie”, 18 kwietnia 1943, R. I, nr 1.
40.
Pomoc dzieciom w czasie wojny. Sympozjum, Fundacja „Moje Wojenne Dzieciństwo”, Warszawa 2002.
41.
Sadowska E., “... i a Polish school and over a Polish book...” – wartime education for children and youth in exile (1940–1947), [w:] B. Orłowska, B. Walak (red.), Oblicza szkoły, Wydawnictwo Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, Gorzów Wielkopolski 2011.
42.
Sadowska E., „O – ojczyzna, P– to Polska...”. Edukacja małego dziecka na obczyźnie. Refleksje wokół elementarza dla dzieci polskich, [w:] E. Skoczylas-Krotla, I. Sochacka (red.), Dylematy współczesnej edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej,.
44.
Sadowska E., Losy polskiej szkoły na obczyźnie (1940–1947), „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Zeszyty Historyczne” t. XI: Z dziejów emigracji polskiej XVIII–XX w., J. Dziwoki, B. Urbanowicz (red.), Wydawnictwo Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, Częstochowa 2010.
45.
Sadowska E., Oblicza szkolnictwa polskiego na obczyźnie – Bliski i Środkowy Wschód 1940–1947, [w:] A. Pluta (red.), Między stałością a zmianą, t. 1, Seria: Humanistyka – Pedagogika – Edukacja, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Lingwistycznej w Częstochowie, Częstochowa 2007.
46.
Sadowska E., Tożsamość polskiej szkoły w krajach pozaeuropejskich (lata 1940–1947), [w:] K. Chałas, B. Komorowska (red.), Kreowanie tożsamości szkoły, t. 2: Konteksty historyczne, społeczno-kulturowe, edukacyjne, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2009.
47.
Sadowska E., Urbanowicz B., Edukacja historyczno-kulturalna w Szkołach Junaków i Młodszych Ochotniczek (1941–1948), Wydawnictwo WSL, Częstochowa 2015.
48.
Theiss W., Zniewolone dzieciństwo. Socjalizacja w skrajnych warunkach społeczno-politycznych, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 1996.
49.
Urbanowicz B., Polskie szkolnictwo emigracyjne na Bliskim Wschodzie w latach 1943–1945, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Zeszyty Historyczne” t. XI: Z dziejów emigracji polskiej XVIII–XX w., J. Dziwoki, B. Urbanowicz (red.), Wydawnictwo Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, Częstochowa 2010.
50.
Wigilia, „Ochotniczka na Śr. Wschodzie”. Dodatek do „Biuletynu Obozowego”, grudzień 1944, nr 6.
51.
Wojnar E., Dzieciństwo w tajdze i stepie (fragment wspomnień) – 10 lutego 1940 roku, [w:] Tak było... Sybiracy, Dzieciństwo na Syberii, t. 2, Wybór i oprac. Komisja Historyczna Związku Sybiraków Oddział w Krakowie, Związek Sybiraków Oddział w Krakowie, Kraków 1996.
52.
Wróbel J., Polacy w Afryce Wschodniej i Południowej 1941–1950, „Zeszyty Historyczne” 1996, z. 115.
53.
Wróbel J., Uchodźcy Polscy ze Związku Sowieckiego 1942–1950, Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, Łódź 2003.
54.
Wróbel J., Żelazko J. (red.), Polskie dzieci na tułaczych szlakach 1939–1950, Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, Warszawa 2008.
56.
Żaroń P., Armia polska w ZSRR, na Bliskim i Środkowym Wschodzie, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1981.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2300-5866 |
| ISSN: | 2082-9019 |
© 2006-2024 Journal hosting platform by Bentus
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
