Rodzina staropolska wobec zagrożenia przemocą i bezprawiem
 
 
 
Więcej
Ukryj
1
Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, ul. Ingardena 4, 30-060 Kraków, Polska
 
 
Data nadesłania: 01-07-2016
 
 
Data ostatniej rewizji: 31-12-2016
 
 
Data akceptacji: 31-12-2016
 
 
Data publikacji: 31-12-2016
 
 
Autor do korespondencji
Jan Ryś   

Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, ul. Ingardena 4, 30-060 Kraków, Polska.
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2016;14(2):87-101
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Rodzina staropolska zagrożona była przemocą i bezprawiem na skalę niewyobrażalną dla współczesnego człowieka. Z jednej strony zagrożenia te były skutkiem nieustannie toczonych wojen, które niosły pożogę, grabieże i widmo niewoli. Z drugiej strony swoiste pojmowanie sprawiedliwości przez szlachtę i dochodzenie własnych racji na drodze zbrojnej, były powodem sąsiedzkich wojen, które czasami były bardziej brutalne i uciążliwe niż konflikty zbrojne. Rodzina staropolska niszczona była także od wewnątrz, najczęściej poprzez przemoc ze strony ojca, który w patriarchalnym modelu miał nieograniczoną władzę, której często nadużywał w sposób okrutny i bezwzględny.Jedynym środkiem zaradczym miało być prawo, jednak staropolski wymiar sprawiedliwości był pozbawiony skutecznej egzekucji wyroku, co dawało przestępcom poczucie bezkarności a poszkodowanym zwątpienie i bezradność
 
REFERENCJE (16)
1.
Augustyniak U., Koncepcje narodu i społeczeństwa w literaturze plebejskiej od końca XVI do końca XVII wieku, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1989.
 
2.
Besala J., Alkoholowe dzieje Polski. Czasy Piastów i Rzeczypospolitej szlacheckiej, Zysk i S-ka, Poznań 2015.
 
3.
Bieńkowski T., Edukacja w rodzinie w Polsce do poł. XVIII wieku – wnioski z badań, [w:] J. Jundziłł (red.), Wychowanie w rodzinie od starożytności po wiek XX, Wydawnictwo Uczelniane WSP w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1994.
 
4.
Birkowski F., Kazania na niedziele i święta doroczne, cz. I, Druk. A. Piotrkowczyka, Kraków 1623.
 
5.
Druszkiewicz S.Z., Pamiętniki 1648–1697, oprac. M. Wagner, Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce 2001.
 
6.
Głowacka-Penczyńska A., Rodzina staropolska w świetle źródeł z małych miast wielkopolskich w drugiej połowie XVI i w XVII wieku, „Społeczeństwo Staropolskie, Seria Nowa”, A. Karpiński (red.), t. III: Społeczeństwo a rodzina, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2011.
 
7.
Jeżowski W.S., Oeconomia abo porządek zabaw ziemiańskich według czterech części roku Przedruk K.W. Wójcicki, „Biblioteka Starożytna Pisarzy Polskich”, t. II, 1843.
 
8.
Kamler M., Przemoc między szlachtą sieradzką w XVII wieku, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2011. Konstytucje sejmu walnego z 1576, „Volumina Legum”, t. II, Petersburg 1859.
 
9.
Łoziński W., Prawem i lewem. Obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII wieku, Wydawnictwo „Iskry”, Warszawa 2005. Polacy, w: Różności nacyj z ich właściwościami, Fraszki Sowizdrzała Nowego, [w:] Polska fraszka mieszczańska. Minucje sowiźrzalskie, Wyd. K. Badecki, Kraków 1948. [Przetocki H.], Brzeg [...], do którego starożytny Łabędź ostatniego prawie Dunina z Modliszowic W. P. J. M. P. Stanisława Modliszowskiego, hrabie skrzyńskiego Jego królewskiej Mosci dworzanina pływając szczęśliwie po szerokim morzu królestwa polskiego [...] szczęśliwie roku 1645 21 Aprilis dopłynął [...] o czym ksiądz Hiacynt Przetocki [...] dawa znać, Druk. F. Cezarego, Kraków 1645.
 
10.
Relacja o Polsce z roku 1575 przez posła weneckiego Hieronima Lippomano, [w:] Relacje nuncjuszów apostolskich i innych osób o Polsce od roku 1548 do 1690, zebrał J.Ch. Albertrandy, t. I, Księgarnia B. Behra, Berlin – Poznań 1864.
 
11.
Relacja o stanie Polski złożona papieżowi Piusowi V przez nuncjusza jego Juliusza Ruggieri u dworu króla Zygmunta Augusta, [w:] Relacje nuncjuszów apostolskich i innych osób o Polsce od roku 1548 do 1690, zebrał J.Ch. Albertrandy, t. I, Księgarnia B. Behra, Berlin – Poznań 1864.
 
12.
Rudomicz B., Efemeros czyli Diariusz prywatny pisany w Zamościu w latach 1656–1672, cz. I 1556–1664, przekł. W. Froch, oprac. W.L. Klementowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2002.
 
13.
Ryś J., Rodzina szlachecka w świetle staropolskich poradników gospodarskich, „Wychowanie w Rodzinie”, t. VII (1/2013). Starowolski Sz., Reformacja obyczajów polskich, Wyd. K.J. Turowski, Kraków 1859.
 
14.
Wilder J.A., Okiem cudzoziemca. Ze wspomnień cudzoziemców o dawnej Polsce, Arkady, Warszawa 1959.
 
15.
Wirzbięta M., Gospodarstwo dla młodych a Nowotnych gospodarzów teraz znowu na ten Nowy Rok poprawione i rozszyrzone, oprac. J. Sokolski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1989.
 
16.
Zawisza K., Pamiętniki, Wyd. J. Bartoszewicz, Warszawa 1862.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top