Przedmiotem artykułu jest podjęcie naukowej refleksji nad specyfiką małżeństwa i rodziny jako systemu naturalnego na przełomie XX i XXI wieku. System rodzinny można rozpatrywać w różnych aspektach. Stąd też mówimy o ujęciu socjobiologicznym, psychodynamicznym, uczenia się, ujęcia kontekstualnego oraz o podejściu systemowym. Rodzina, jako naturalny system, posiada swoje właściwości, które jednocześnie stanowią fundamentalne kryteria do jego analizy i opisu. Wśród tych właściwości można wymienić, m.in. takie jak: zasada równowagi sił, tożsamość, zdolność do adaptacji, kształtowanie ról, hierarchiczna organizacja, własności sterownicze, właściwości sztywne, spoistość systemu, organizacja, mechanizacja, centralizacja, dominacja, ekwifinalność, dynamiczność, zmienność, ewoluowanie. Ostatnia część artykułu poświęcona jest istotnym elementom związanych z analizą przemian systemu rodzinnego na przełomie XX i XXI wieku.