Transmisja międzypokoleniowa kultury muzycznej w optyce przyszłych nauczycieli wczesnej edukacji i aktywnych edukacyjnie seniorów
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice, Polska
 
 
Data nadesłania: 30-09-2025
 
 
Data akceptacji: 05-12-2025
 
 
Data publikacji online: 12-12-2025
 
 
Autor do korespondencji
Mirosław Kisiel   

Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice, Polska
 
 
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel. Intencją pracy jest ukazanie zjawiska transmisji międzypokoleniowej kultury muzycznej w ujęciu przyszłych nauczycieli wczesnej edukacji oraz aktywnych edukacyjnie seniorów. Praca ma na celu wskazanie mechanizmów sprzyjających przekazywaniu muzycznych tradycji, a także analizę możliwości ich wzbogacania dzięki współczesnym podejściom pedagogicznym. Metody i materiały. Podczas prowadzonej eksploracji zastosowano strategię mieszaną w modelu sekwencyjno-eksploracyjnym. W fazie jakościowej przeprowadzono wywiady indywidualne oraz obserwacje uczestniczce, koncentrując się na mechanizmach i wartościach transmisji kultury muzycznej. Faza ilościowa objęła ankietowanie z użyciem 5-stopniowej skali Likerta. Próbę stanowili studenci pedagogiki wczesnoszkolnej oraz słuchacze uniwersytetów trzeciego wieku. W celu zwiększenia rzetelności wyników zastosowano triangulację danych i metod. Wyniki i wnioski. Analiza wyników ujawniła, że seniorzy podkreślają znaczenie tradycji i wspólnotowości w przekazywaniu kultury muzycznej. Przyszli nauczyciele natomiast akcentowali jej potencjał dydaktyczny i możliwość wzbogacania procesu nauczania i uczenia się poprzez wykorzystanie technologii cyfrowych. W trakcie badań zidentyfikowano mechanizmy sprzyjające transmisji jako wspólne muzykowanie, narracje rodzinne i uczestniczenie w wydarzeniach kulturalnych oraz wzajemne uczenie się i wsparcie podczas realizacji zadań. Istotne były również wyzwania związane z cyfryzacją wymagające zarówno podnoszenia kompetencji seniorów, jak i krytycznego podejścia nauczycieli do mediów. Transmisja kultury muzycznej powinna opierać się na wspólnych praktykach i dialogu międzypokoleniowym. Jej skuteczność zależy od integracji tradycji z nowoczesnymi narzędziami edukacyjnymi oraz krytycznego i twórczego korzystania z zasobów medialnych. Potrzebna jest implementacji uzyskanych rezultatów do programów edukacyjnych.
REFERENCJE (22)
1.
Babbie, E. (2020). The practice of social research (15th ed.). Cengage Learning.
 
2.
Cropley, A., & Knapper, Ch. (2021). Lifelong learning in higher education. Routledge.
 
3.
Derbaix, Ch., & Derbaix, M. (2019). Intergenerational transmissions and sharing of musical taste practices. Journal of Marketing Management, 35(6), 1–14. https://doi.org/10.1080/026725....
 
4.
Dumbrajs, S. (2012). Intergenerational cultural transmission. Procedure – Social and Behavioral Sciences, 47, 109–133. https://doi.org/10.1016/j.sbsp....
 
5.
Farnicka, M., & Liberska, H. (2014). Transmisja międzypokoleniowa – procesy zachodzące na styku pokoleń [Intergenerational transmission – processes occurring at the interface of generations]. In J. Janicka & H. Liberska (Eds.), Psychologia rodziny (pp. 185–201). PWN.
 
6.
Flis, M. (2019). Muzyka jako forma wspólnot. Jak dzieło sztuki muzycznej charakteryzuje rzeczywistość społeczną [Music as a form of community: How a work of musical art characterizes social reality]. Miscellanea Anthropologica Et Sociologica, 20(2), 13–22.
 
7.
Glévarec, H., Nowak, R., & Mahut, D. (2020). Taster of our time: Analysing age cohort effects in the contemporary distribution of music tastes. Cultural Trends, 29(30), 182–198. https://doi.org/10.1080/095489....
 
8.
Grayson, P. J. (2021). Boomers and generation Z on campus: Expectations, goals, and experiences. Canadian Review of Sociology, 58, 549–568. https://doi.org/10.1111/cars.1....
 
9.
Jabłońska, B. (2014). Socjologia muzyki [Sociology of music]. Scholar.
 
10.
Kaleta, K., & Mróz, J. (2013). Struktura relacji w rodzinie pochodzenia a poczucie wsparcia i osamotnienia [The structure of relationships in the family of origin and the sense of support and loneliness]. Społeczeństwo i Rodzina, 35(2), 87–104.
 
11.
Kataryńczuk-Mania, L., Kołodziejski, M., & Kisiel, M. (2018). Orientacje w metodologii badań edukacyjno-muzycznych [Directions in methodology of educational-musical research]. Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
 
12.
Kozubska, A., & Ziółkowski, P. (2014). Artystyczny uniwersytet dziecka i rodzica [Artistic university of children and parents]. Wyższa Szkoła Gospodarki.
 
13.
Palka, S. (2011). Triangulacja w badaniach dydaktyczno-wychowawczych [Triangulation in educational research]. Przegląd Pedagogiczny, 1(25), 119–123.
 
14.
Przybylski, B. (2023). Pokolenie X, Y oraz Z. Próba uporządkowania ram czasowych i etykiet pokoleniowych [Generations X, Y, and Z: An attempt to organize generational timelines and labels]. Pedagogika Społeczna, 3(89), 27–44. https:doi.org/10.35464/1642-672X.PS.2023.3.02.
 
15.
Sitarczyk, M. (2002). Międzypokoleniowa transmisja postaw ojców [Intergenerational transmission of fathers’ attitudes]. UMCS.
 
16.
Semik, M. (2025). Attitudes of future teachers toward music, and their previous experiences in the area of music education. Wychowanie w Rodzinie, 32(1), 135–156. https://doi.org/10.61905/wwr/2....
 
17.
Stoklasa, J., Tálašek, T., Kubátová, J., & Seitlová, K. (2017). Likert scales in group multiplecriteria evaluation. Journal of Multiple – Valued Logic & Soft Computing, 29(5), 425–440.
 
18.
Szpunar, M., & Paris, M. (2017). Wstęp. Muzyka. Terytoria kulturowe [Introduction. Music, cultural territories]. Kultura Współczesna, 3(96), 10–13. DOI: 10.26112/kw.2017.96.01.
 
19.
Twenge, J. M. (2010). A Review of the empirical evidence on generational differences in work attitudes. Journal of Business Psychology, 25, 201–210. https://doi.org/10.007/s10869-....
 
20.
Wiśniewska, E. (2017). Starsi i młodzi w dialogu międzypokoleniowym [Older and younger in intergenerational dialogue]. Społeczeństwo, Edukacja, Język, 6, 27–47. https://doi.org/10.19251/sej/2...).
 
21.
Włodarczyk, E. (2003). Kultura [Culture]. In J. Pilch (Ed.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku (Vol. 2, pp. 950–962). Żak.
 
22.
Zhang, M. (2003). Analysis and research on the role of family music education in children’s music education. Journal of Intelligence and Knowledge Engineering, 1(4), 32–35. https://doi.org/10.62517/jike2....
 
Deklaracja dostępności
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top