Wychowanie małego dziecka w Polsce w pierwszej dekadzie okresu międzywojennego na łamach wybranych czasopism pedagogicznych – ciągłość i zmiana
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Wrocławski, ul. Jana Władysława Dawida 1, 50-527 Wrocław
 
 
Data nadesłania: 30-09-2014
 
 
Data ostatniej rewizji: 20-10-2015
 
 
Data akceptacji: 20-10-2015
 
 
Data publikacji: 30-12-2015
 
 
Autor do korespondencji
Małgorzata Kozłowska   

Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Wrocławski, ul. Jana Władysława Dawida 1, 50-527 Wrocław
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2015;12(2):121-138
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Celem niniejszego artykułu była analiza wybranych aspektów wychowania dzieci do lat siedmiu ukazywanych w periodykach warszawskich w okresie międzywojennym (takich jak: „Bluszcz”, „Opieka nad Dzieckiem” i „Dziecko i Matka”) oraz prześledzenie zmian i kontynuacji w porównaniu z analogicznymi obszarami wychowawczymi omawianymi na łamach czasopism z okresu przedwojennego (takich jak: „Bluszcz”, „Wychowanie w Domu i Szkole” oraz „Dziecko. Czasopismo poświęcone wychowaniu domowemu i społecznemu”). Analizowane aspekty skoncentrowano głównie wokół teoretycznych zagadnień związanych z: opieką i higieną zdrowotną, wychowaniem moralnym i kształceniem charakteru oraz środkami wychowawczymi. Różnice uwidoczniły się m.in. w obszarze związanym z higieną zdrowotną, zapatrywań na kwestię egzekwowania posłuszeństwa wychowanków oraz rozwoju indywidualności dziecka. Zmiany te były pośrednio związane z fluktuacją ilości urodzeń w omawianych okresach historycznych oraz z docierającymi do Polski zachodnimi trendami dotyczącymi modelu rodziny.
 
REFERENCJE (49)
1.
Araszkiewicz F., Ideały wychowawcze w Drugiej Rzeczpospolitej, PWN, Warszawa 1978.
 
2.
[b.a.], Działalność pedagogiczna ś.P. M. Brzezińskiego, „Wychowanie w Domu i Szkole”, T. Świętochowski (red.), Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1911, t. 1.
 
3.
Barańska L., Cel i zadania wychowawcze, „Dziecko i Matka: dwutygodnik poświęcony zdrowiu i wychowaniu dziecka do lat siedmiu”, W. Pełczyńska, M. Podhorska-Okołów (red.), Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa 1928, t. 1, nr 3,.
 
4.
Barańska L., Czy potrzebna jest stanowczość w wychowaniu, „Dziecko i Matka: dwutygodnik poświęcony zdrowiu i wychowaniu dziecka do lat siedmiu”, W. Pełczyńska, M. Podhorska-Okołów (red.), Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa 1926, nr 1.
 
5.
Barańska L., Jak urabiać różne temperamenty, „Dziecko i Matka: dwutygodnik poświęcony zdrowiu i wychowaniu dziecka do lat siedmiu”, W. Pełczyńska, M. Podhorska-Okołów (red.), Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa 1926, nr 6.
 
6.
Bogdanowiczowa Z., Kiedy winniśmy zaczynać wychowanie?, „Dziecko i Matka: dwutygodnik poświęcony zdrowiu i wychowaniu dziecka do lat siedmiu”, W. Pełczyńska, M. Podhorska-Okołów (red.), Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa 1926, nr 5.
 
7.
Boguszewska H., Dwa Światy, „Dziecko i Matka: dwutygodnik poświęcony zdrowiu i wychowaniu dziecka do lat siedmiu”, W. Pełczyńska, M. Podhorska-Okołów (red.), Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa 1926, nr 1.
 
8.
Ciembroniewicz J., Marya Konopnicka jako autorka dla dzieci, „Wychowanie w Domu i Szkole”, T. Świętochowski (red.), Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1911, t. 1.
 
9.
Ciembroniewicz J., Pierwsze bajeczki, „Dziecko. Czasopismo poświęcone wychowaniu domowemu i społecznemu”, W. Osterloff (red.), Warszawa 1913.
 
10.
Cieszyński F.K., W sprawie higieniczno-wychowawczego kształcenia rodziców, „Opieka nad Dzieckiem: czasopismo poświęcone ochronie macierzyństwa opiece nad dziećmi i młodzieżą”, Wydawnictwo Wydziału Higieniczno-Lekarskiego Polsko-Amerykańskiego Komitetu Pomocy Dzieciom, Warszawa 1924, nr 3–4.
 
11.
Ciot-Mazowiecka W., Estetyka pokoju dziecięcego, „Dziecko. Czasopismo poświęcone wychowaniu domowemu i społecznemu”, W. Osterloff (red.), Warszawa 1913.
 
12.
Drobniewska M., Co rodzice własnym dzieciom dać mogą i dać powinni, nakł. Księgarni W. Jakowickiego, Warszawa 1914.
 
13.
Grudzińska A., Wyobraźnia twórcza u dziecka, „Wychowanie w Domu i Szkole”, T. Świętochowski (red.), Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1910, t. I, z. 10.
 
14.
Hajkowska M., Zasady higieny i pielęgnacji dziecka w rodzinie XIX i na początku XX wieku, [w:] J. Kirenko (red.), Zdrowa szkoła – Zdrowy uczeń, Wydawnictwo NeuroCentrum, Lublin 2008.
 
15.
Hofman W., Kartki z dziennika Pestalloziego o wychowaniu jego własnego syna, „Wychowanie w Domu i Szkole”, T. Świętochowski (red.), Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1909, nr 1–5.
 
16.
[I.Ch.], Dla dobra naszych dzieci – Trochę optymizmu, „Dziecko i Matka: dwutygodnik poświęcony zdrowiu i wychowaniu dziecka do lat siedmiu”, W. Pełczyńska, M. Podhorska-Okołów (red.), Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa 1927, nr 7.
 
17.
[J.R.], Z naszych błędów, „Wychowanie w Domu i Szkole”, T. Świętochowski (red.), Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1911, t. 1. z. 2.
 
18.
Jastrzębska N., Jak uczyć dziecko oszczędności, „Dziecko i Matka: dwutygodnik poświęcony zdrowiu i wychowaniu dziecka do lat siedmiu”, W. Pełczyńska, M. Podhorska-Okołów (red.), Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa 1928, rok 3, nr 19.
 
19.
Jezierski A. (red.), Historia Polski w liczbach, Zakład Wydawnictw Statystycznych, GUS, Warszawa 1994.
 
20.
Kierski F. (red.), Podręczna encyklopedia pedagogiczna, t. I, Książnica – Atlas, Polska Tow. Nauczycieli Szkół Wyższych, Lwów – Warszawa 1923.
 
21.
Kon-Feldblumowa H., W sprawie próchnicy zębów u młodzieży i dzieci, „Wychowanie w Domu i Szkole”, T. Świętochowski (red.), Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1911, z. 7.
 
22.
Kozakowska G., Kłamstwo u dzieci, „Dziecko i Matka: dwutygodnik poświęcony zdrowiu i wychowaniu dziecka do lat siedmiu”, W. Pełczyńska, M. Podhorska-Okołów (red.), Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa 1927, t. 2, nr 6.
 
23.
Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Wydawnictwo Salezjańskie, Warszawa 1997.
 
24.
Michałowicz M., Higiena snu dziecka w pierwszych latach życia, „Wychowanie w Domu i Szkole”, T. Świętochowski (red.), Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1910, z. 6.
 
25.
Ostachiewiczowa K., Własne pieniądze dzieci, „Wychowanie w Domu i Szkole”, T. Świętochowski (red.), Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1911, t. 2.
 
26.
Osterloff W., Myśli i uwagi o wychowaniu domowem, „Wychowanie w Domu i Szkole”, T. Świętochowski (red.), Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1909, nr 4.
 
27.
Osterloff W., Myśli i uwagi o wychowaniu, „Wychowanie w Domu i Szkole”, T. Świętochowski (red.), Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1909, nr 5.
 
28.
Osterloff W., O zabawach i zabawkach dzieci, „Wychowanie w Domu i Szkole”, T. Świętochowski (red.), Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1909, t. II, z. 8 i 9.
 
29.
Osterloff W., Przegląd literatury dla dzieci, „Dziecko. Czasopismo poświęcone wychowaniu domowemu i społecznemu”, W. Osterloff (red.), Warszawa 1913.
 
30.
Pietrzak M., Sytuacja prawna kobiet w Drugiej Rzeczypospolitej, [w:] A. Żarnowska (red.), Równe prawa i nierówne szanse: kobiety w Polsce międzywojennej: zbiór studiów, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2000.
 
31.
[R.P.], Wykłady społeczne dla kobiet, „Dziecko. Czasopismo poświęcone wychowaniu domowemu i społecznemu”, W. Osterloff (red.), Warszawa 1914.
 
32.
Rowid H., Szkoła twórcza. Podstawy teoretyczne i drogi urzeczywistnienia nowej szkoły, Skład Główny Gebethner i Wolff, Kraków 1931.
 
33.
Rzętkowska J., O konieczności prowadzenia dziennika spostrzeżeń nad dzieckiem, [w:] T. Świętochowski (red.), Wychowanie w Domu i Szkole, Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1913, t. 1.
 
34.
Rzętkowska J., Posłuszeństwo i karność w wychowaniu domowem, [w:] T. Świętochowski (red.), Wychowanie w Domu i Szkole, Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, z. 10, Warszawa 1910.
 
35.
[S.Z.], Opowiadanie i lektura dla dzieci, „Dziecko i Matka: dwutygodnik poświęcony zdrowiu i wychowaniu dziecka do lat siedmiu”, W. Pełczyńska, M. Podhorska-Okołów (red.), Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa 1927, nr 7.
 
36.
Sierakowska K., Macierzyństwo – wizje a rzeczywistość, [w:] A. Żarnowska (red.), Równe prawa i nierówne szanse: kobiety w Polsce międzywojennej: zbiór studiów, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2000.
 
37.
Sierakowska K., Żarnowska A., Stare i nowe wzorce i obyczaje rodziny inteligenckiej w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, [w:] D. Kałwa, A. Walaszek, A. Żarnowska (red.), Rodzina, prywatność, intymność, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2005.
 
38.
Sobczak J., „Nowe wychowanie” w polskiej pedagogice okresu Drugiej Rzeczpospolitej (1918–1939), Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy, Bydgoszcz 1998.
 
39.
Statystyka Polski, Wydawnictwo Głównego Urzędu Statystycznego, Warszawa 1962, z. 65.
 
40.
Studnicka S., Ogólne zasady Chowanny, ich postępowość i żywotność, [w:] T. Świętochowski (red.), Wychowanie w Domu i Szkole, Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1909.
 
41.
Suchodolski B., Duch nowego wychowania. Idea pracy i idea wolności w wychowaniu, „Bluszcz”, Warszawa 1928, nr 14.
 
42.
Szmydtowa Z., Czy dziecko jest własnością matki, „Dziecko i Matka: dwutygodnik poświęcony zdrowiu i wychowaniu dziecka do lat siedmiu”, W. Pełczyńska, M. Podhorska-Okołów (red.), Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa 1926, nr 1.
 
43.
Węsławska E., Dziecko w stosunku do religii, [w:] T. Świętochowski (red.), Wychowanie w Domu i Szkole, Świętochowski T. (red.), Wydawnictwa Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa 1910.
 
44.
Witt R.S., O jedynakach, „Dziecko i Matka: dwutygodnik poświęcony zdrowiu i wychowaniu dziecka do lat siedmiu”, W. Pełczyńska, M. Podhorska-Okołów (red.), Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa 1928, rok 3, nr 6.
 
45.
[Z.Z.], Otoczenie dziecka a kłamstwo, „Dziecko i Matka: dwutygodnik poświęcony zdrowiu i wychowaniu dziecka do lat siedmiu”, W. Pełczyńska, M. Podhorska-Okołów (red.), Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, Warszawa 1927, nr 11.
 
46.
Zakrzewska A., Edukacja religijna dzieci i młodzieży szkolnej okresu międzywojennego źródłem humanizacji życia społecznego, „Pedagogia Christiana” 2012, nr 2/30.
 
47.
Żarecki W., Wychowawca domowy, „Dziecko. Czasopismo poświęcone wychowaniu domowemu i społecznemu”, W. Osterloff (red.), Warszawa 1914.
 
48.
Żarnowski J., Rodzina w czasach cywilizacyjnego przyspieszenia: Europa i Polska 1918–1989, [w:] D. Kałwa, A. Walaszek, A. Żarnowska (red.), Rodzina, prywatność, intymność, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2005.
 
49.
Żulińska B., O kształceniu uczuć religijnych w wieku przedszkolnym, „Dziecko. Czasopismo poświęcone wychowaniu domowemu i społecznemu”, W. Osterloff (red.), Warszawa 1913.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top