Zadowolenie z małżeństwa – przegląd badań
Więcej
Ukryj
1
Department of Social Pedagogy, University of Maria Curie-Sklodowska [Katedra Pedagogiki Społecznej, Wydział Pedagogiki i Psychologii], M. Curie-Sklodowskiej Square 5, 20-031 Lublin, Poland
Data nadesłania: 30-08-2021
Data ostatniej rewizji: 31-10-2021
Data akceptacji: 31-10-2021
Data publikacji: 31-12-2021
Autor do korespondencji
Marta Czechowska-Bieluga
Katedra Pedagogiki Społecznej, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Uniwersytet M.
Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Plac M. Curie-Skłodowskiej 5, 20-031 Lublin, Polska
Agnieszka Lewicka-Zelent
Katedra Pedagogiki Społecznej, Uniwersytet M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Plac
M. Curie-Skłodowskiej 5, 20-031 Lublin, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2021;25(2):155-172
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie. W ciągu ostatnich dekad, w literaturze, znaczną uwagę poświęca się poczuciu
zadowolenia z małżeństwa, które jest prawdopodobnie najczęściej analizowaną
zmienną zależną w obszarze życia rodzinnego. Podczas gdy badania analizowanej kwestii
są dobrze udokumentowane i mają długą historię, statystyki wskazują, że satysfakcja
z małżeństwa jest często trudna do osiągnięcia i utrzymania. Potwierdza to potrzebę identyfikacji
determinantu małżeńskiego sukcesu.
Materiał i metody. Artykuł ma charakter przeglądowy.
Cel. Celem artykułu jest przedstawienie przeglądu piśmiennictwa na temat wyznaczników
satysfakcji małżeńskiej, a także podkreślenie potrzeby włączania znaczenia przedmałżeńskiego
okresu relacji partnerskiej w przyszłych badaniach rodziny.
Wyniki. Okazuje się, że takie czynniki jak: miłość, cierpliwość, wzajemność, komunikacja,
zrozumienie, tożsamość osobista, religijna, orientacja, zaangażowanie, intymność,
elastyczne granice, wspólna odpowiedzialność, wytrwałość, optymizm oraz kongruencja
zostały zaproponowane jako najbardziej istotne elementy małżeńskiego sukcesu.
Wnioski. Wyłonienie źródeł małżeńskiego sukcesu jest przydatne ze względu na zmiany
w funkcjonowaniu rodzin, w tym rosnące wskaźniki rozwodów. Jak pokazuje niniejszy
przegląd, zidentyfikowano wiele czynników warunkujących powodzenie małżeństwa. Istnieją
jednak inne, które należałoby poddać analizie, np. hierarchia wartości partnerów,
podział prac domowych, czy liczba dzieci. Wyniki badań nad satysfakcją małżeńską mogą
dostarczyć użytecznych wskazówek w zakresie doradzania parom, jak osiągnąć wyższy
poziom satysfakcji małżeńskiej.
REFERENCJE (85)
1.
Ade-Ridder, L. (1990). Sexuality and marital quality among older married couples. W: T. H. Brubaker (red.), Family relationships in later life (ss. 48-67). Newbury Park: CA.
2.
Al-Krenawi, A., Graham, J.R. (2006). A comparison of family functioning, life and marital satisfaction, and mental health of women in polygamous and monogamous marriages. International Journal of Social Psychiatry, 52(1), 5-17. DOI: 10.1177/00207640060061245.
3.
Anthony, M. J. (1993). The relationship between marital satisfaction and religious maturity. Religious Education, 88(1), 97-119.
4.
Barnett, L.R., Nietzel, M.T. (1979). Relationship of instrumental and affectional behaviors and self-esteem to marital satisfaction in distressed and nondistressed couples. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 47, 946-957. DOI: 10.1037/0022-006X.47.5.946.
5.
Bentler, P.M., Newcomb, M.D. (1978). Longitudinal study of marital success and failure. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 46, 1053-1070. DOI: 10.1037/0022-006X.46.5.1053.
6.
Birchler, G.R., Webb, L.J. (1977). Discriminating interaction behaviors in happy and unhappy marriages. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 45, 494-495. DOI: 10.1037/0022-006X.45.3.494.
7.
Blazer, J.A. (1963). Complementary needs and marital happiness, Marriage and Family Living, 25, 89-95.
8.
Booth, A., Edwards, J.N. (1989). Transmission of marital and family quality over the generations: The effect of parental divorce and unhappiness. Journal of Divorce, 13(2), 41-58. DOI: 10.1300/J279v13n02_02.
9.
Brannock, R.G., Litten, M.J., Smith, J. (2000). The impact of doctoral study on marital satisfaction. Journal of College Counseling, 3(2), 123-131. DOI: 10.1002/j.2161-1882.2000.tb00172.x.
10.
Brubaker, T.H., Kimberly, J.A. (1993). Challenges to the American family. W: T.H. Brubaker’s (red.), Family relations: Challenges for the future (ss. 3-16). Newbury Park: CA.
11.
Bryant, Ch.M., Conger, R.D., Meehan, J.M. (2001). The influence of in-laws on change in marital success. Journal of Marriage and Family, 63(3), 614-626. DOi: 10.1111/j.1741-3737.2001.00614.x.
12.
Burchinal, L.G. (1957). Marital Satisfaction and Religious Behavior. American Sociological Review, 22, 306-310.
13.
Burgess, E.W., Cotterell, L. (1936). The prediction of adjustment in marriage. American Sociological Review, 1(5), 737-751. DOI: 10.2307/2084133.
14.
Brzezińska, A., Stolarska, M., Zielińska, J. (2001). Poczucie jakości życia w okresie wczesnej, średniej i późnej dorosłości. W: K. Appelt, J. Wojciechowska (red.), Zadania i role społeczne w okresie dorosłości (ss.103-126). Poznań: UAM.
15.
Campbell, J.L., Masters, M.A., Johnson, M.E. (1998). Relationship of parental alcoholism to family-of-origin functioning and current marital satisfaction. Journal of Addictions & Offender Counseling, 19(1), 7-15.
16.
Collins, R., Coltrane, S. (1991). Sociology of marriage and the family: Gender, love and property. Chicago: Cengage Learning.
17.
Cowan, G. (1984). The double standard in age-discrepant relationships. Sex Roles, 11, 17-23. DOI: 10.1007/BF00287436.
18.
Craddock, A.E. (1991). Relationships between attitudinal similarity, couple structure, and couple satisfaction in married and de facto couples. Australian Journal of Psychology, 43, 11-16. DOI: 10.1080/00049539108259090.
19.
Crawford, D.W., Houts R.M., Huston T.L., George L. J. (2002). Compatibility, leisure and satisfaction in marital relationships. Journal of Marriage and Family, 64, 433-449. DOI: 10.1111/j.1741-3737.2002.00433.x.
20.
Czapiński, J. (1992). Psychologia szczęścia: Przegląd badań i zarys teorii cebulowej. Warszawa - Poznań: Akademos.
21.
Czapiński, J., Panek, T. (red.) (2007). Diagnoza społeczna 2007: Warunki i jakość życia Polaków. Warszawa: WSFiZ.
22.
Daszykowska, J. (2007). Jakość życia w perspektywie pedagogicznej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
23.
DeMaris, A., Leslie, G.R. (1984). Cohabitation with the future spouse: its influence upon marital satisfaction and communication. Journal of Marriage and Family, 46, 77-84. DOI: 10.2307/351866.
24.
Dermer, M., Theil, D.L. (1975). When beauty may fall. Journal of Personality and Social Psychology, 31, 1168-1176. DOI: 10.1037/h0077085.
25.
Dębska, U. (2006). Poczucie jakości życia osób niepełnosprawnych i ich opiekunów: Doniesienie z badań. W: Z. Palak (red.), Jakość życia osób niepełnosprawnych i nieprzystosowanych społecznie (ss.109-123). Lublin: UMCS.
26.
Dimitrovsky, L., Levy-Shiff, R., Schattner-Zanany, I. (2002). Dimensions of depression and perfectionism in pregnant and nonpregnant women: their levels and interrelationships and their relationship to marital satisfaction. Journal of Psychology, 136(6), 631-647. DOI: 10.1080/00223980209604824.
27.
Dion, K., Berscheid, E., Walster, E. (1972). What is beautiful is good. Journal of Personality and Social Psychology, 24, 285-290. DOI: 10.1037/h0033731.
28.
Fowers, B.J., Applegate, B. (1996). Marital satisfaction and conventionalization examined dyadically. Current Psychology, 15(3), 197-214. DOI: 10.1007/BF02686877.
29.
Glenn, N.D. (1990). Quantitative research on marital quality in the 1980’s: A critical review. Journal of Marriage and the Family, 52(4), 818-831. DOI: 10.2307/353304.
30.
Glick, P.C. (1957). American families. New York: John Wiley and Sons.
31.
Greenstein T.N. (1995). Gender ideology, marital disruption, and the employment of married women. Journal of Marriage and the Family, 57, 31-42. DOI: 10.2307/353814.
32.
Hamamci, Z. (2005). Dysfunctional relationship beliefs in marital satisfaction and adjustment. Social Behavior & Personality: An International Journal, 33, 313-328.
DOI: 10.2224/sbp.2005.33.4.313.
33.
Hamilton, G. (1929). A Research in Marriage. New York: Medical Research Press.
34.
Jacques, M.M., Chason, K.J. (1979). Cohabitation: Its impact on marital success. Family Coordinator, 28, 35-39.
35.
Kolman, R. (2002). Jakość życia na co dzień: O umiejętności kształtowania jakości swego życia. Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Ośrodek Postępu Organizacyjnego.
36.
Kuijer, R.G., Buunk, B.P., Ybema, J.F., Wobbes, T. (2002). The relation between perceived inequity, marital satisfaction and emotions among couples facing cancer. British Journal of Social Psychology, 41, 1, 39-56. DOI: 10.1348/014466602165045.
37.
Kurdek, L.A. (1991). Marital stability and changes in marital quality in newly wed couples: A test of the contextual model. Journal of Social and Personal Relationships, 8, 27-48. DOI: 10.1177/0265407591081002.
38.
Kurdek, L.A. (1995). Predicting change in marital satisfaction from husbands’ and wives’ conflict resolution styles. Journal of Marriage and the Family, 57, 153-164. DOI: 10.2307/353824.
39.
Kurdek, L. A. (2005). Gender and marital satisfaction early in marriage: A growth curve approach. Journal of Marriage and Family, 67, 68-84. DOI: 10.1111/j.0022-2445.2005.00006.x.
40.
Larson, J.H., Holman, T.B. (1994). Premarital predictors of marital quality and stability. Family Relations, 43, 228-237. DOI: 10.2307/585327.
41.
Lauer, R.H., Lauer, J.C., Kerr, S.T. (1990). The long term marriage: Perceptions of stability and satisfaction. International Journal of Aging and Human Development, 31, 189-195. DOI: 10.2190/H4X7-9DVX-W2N1-D3BF.
42.
Lewis, J.M., Barnhart, F.D., Nace, E.R., Carson, D., Hiward, B.L. (1993). Marital satisfaction in the lives of physicians. Bulletin of the Menninger Clinic, 57(4), 458-466.
43.
Lewis, R.A., Spanier, G.B., Storm-Atkinson, V.L., LeHeckla, C.F. (1977). Commitment in married and unmarried cohabitation. Sociological Focus, 10, 367-374. DOI: 10.1080/00380237.1977.10570299.
44.
Litzinger, S., Gordon, K.C. (2005). Exploring relationships among communication, sexual satisfaction, and marital satisfaction. Journal of Sex & Marital Therapy, 31, 409-424. DOI: 10.1080/00926230591006719.
45.
Mackey, R.A., O’Brien, B.A. (1995). Lasting marriages: Men and women growing together. Westport: CT Praeger.
46.
Macklin, E. D. (1972). Heterosexual cohabitation among unmarried college students. Family Coordinator, 21, 463-472.
47.
Miller, A.G. (1970). Role of physical attractiveness in impression formation. Psychonomic Science, 19, 241-243. DOI: 10.3758/BF03328797.
48.
Miller, P.J.E., Caughlin, J.P., Huston, T.L. (2003). Trait expressiveness and marital satisfaction: the role of idealization processes. Journal of Marriage and Family, 65, 978-995. DOi: 10.1111/j.1741-3737.2003.00978.x.
49.
Möller, K., Hwang, C.P., Wickberg, B. (2006). Romantic attachment, parenthood and marital satisfaction. Journal of Reproductive & Infant Psychology, 24, 233-240. DOI: 10.1080/02646830600821272.
50.
Morokoff, P.J., Gillilland, R. (1993). Stress, sexual functioning, and marital satisfaction. Journal of Sex Research, 30, 1, 44-54. DOI: 10.1080/00224499309551677.
51.
Murstein, B.I. (1976). Who will marry whom? New York: Springer Pub Co.
52.
Murstein, B.I., Beck, G.D. (1972). Person perception, marriage adjustment, and social desirability. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 39, 396-403. DOI: 10.1037/h0033960.
53.
Newcomb, M.D., Bentler, P.M. (1980). Assessment of personality and demographic aspects of cohabitation and marital success. Journal of Personality Assessment, 44, 11-24. DOI: 10.1207/s15327752jpa4401_2.
54.
Oleś, M., Chmielnicka-Kuter, E., Oleś, P. (2006). Subiektywna jakość życia w badaniach narracyjnych. Psychologia Jakości Życia, 2, 189-211.
55.
O’Rourke, N., Cappeliez, P. (2001). Marital satisfaction and marital aggrandizement among older adults: Analysis of gender invariance. Measurement & Evaluation in Counseling & Development, 34(2), 66-80.
56.
Orathinkal, J., Vansteenwegen, A. (2006). The effect of forgiveness on marital satisfaction in relation to marital stability: Contemporary Family Therapy. An International Journal, 28(2), 251-260. DOI: 10.1007/s10591-006-9006-y.
57.
Ortega, S.T., Whitt, H.P., Allen William Jr, J. (1988). Religious homogamy and marital happiness. Journal of Family Issues, 9, 224-239.
58.
Ostasiewicz, W. (red.) (2002). Metodologia pomiaru jakości życia. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
59.
Perlman, S.D., Abramson, P.R. (1982). Sexual satisfaction among married and cohabitating individuals. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 50, 458-460. DOI: 10.1037/0022-006X.50.3.458.
60.
Robinson, L.C., Blanton, P.W. (1993). Marital strengths in enduring marriages. Family Relations, 42, 38-45. DOI: 10.2307/584919.
61.
Rosen-Grandon, J.R., Myers, J.E., Hattie, J.A. (2004). The relationship between marital characteristics, marital interaction processes, and marital satisfaction. Journal of Counseling & Development, 82, 58-68. DOI: 10.1002/j.1556-6678.2004.tb00286.x.
62.
Rhyne, D. (1981). Bases of marital satisfaction among men and women. Journal of Marriage and Family, 43, 941-955. DOI: 10.2307/351350.
63.
Sacco, W.P., Phares, V. (2001). Partner appraisal and marital satisfaction: The role of self-esteem and depression. Journal of Marriage and Family, 63, 504-513. DOI: 10.1111/j.1741-3737.2001.00504.x.
64.
Schellenberg, J.A., Bee, L.S. (1960). A re-examination of the theory of complementary needs in mate selection. Marriage and Family Living, 22, 227-232.
65.
Schumm, W.R. (1985). Beyond relationship characteristics of strong families: Contrasting a model of family strengths. Family Perspective, 19, 1-9.
66.
Sęk, H. (red.) (1993). Społeczna psychologia kliniczna. Warszawa: PWN.
67.
Sigall, H., Landy, D. (1973). Radiating beauty: The effects of having a physically attractive partner on person perception. Journal of Personality and Social Psychology, 28, 218-224. DOI: 10.1037/h0035740.
68.
Sigall, H., Ostrove, N. (1975). Beautiful but dangerous: Effects of offender attractiveness and nature of the crime on juridic judgment. Journal of Personality and Social Psychology, 31, 410-414. DOI: 10.1037/h0076472.
69.
Spanier, G. (1976). Measuring dyadic adjustment: New scales for assessing the quality of marriage and similar dyads. Journal of Marriage and Family, 32, 27-28. DOI: 10.2307/350547.
70.
Sprecher, S. (2001). Equity and social exchange in dating couples: associations with satisfaction, commitment and stability. Journal of Marriage and Family, 63, 599-613. DOI: 10.1111/j.1741-3737.2001.00599.x.
71.
Stevens, D., Kiger, G., Riley, P.J. (2001). Working hard and hardly working: Domestic labor and marital satisfaction among dual-earner couples. Journal of Marriage and Family, 63, 514-526. DOI: 10.1111/j.1741-3737.2001.00514.x.
72.
Sussman L.M., Alexander C.M. (1999). How religiosity and ethnicity affect marital satisfaction for Jewish-Christian couples. Journal of Mental Health Counseling, 21(2), 173-186.
73.
Swensen, C.H., Trahaug, C. (1985). Commitment and the long-term marriage relationship. Journal of Marriage and Family, 47, 939-945.
74.
Tatarkiewicz, W. (1990). Historia filozofii. Warszawa: PWN.
75.
Trost, J. (1975). Married and unmarried cohabitation: The case of Sweden with some comparisons. Journal of Marriage and the Family, 37, 905-922.
76.
Trzebińska, E., Łuszczyńska, A. (2002). Psychologia Jakości Życia. Psychologia Jakości Życia, 1, 5-8.
77.
Tucker, M.W., O’Grady, K.E. (1991). Effects of physical attractiveness, intelligence, age at marriage, and cohabitation on the perception of marital satisfaction. Journal of Social Psychology, 131(2), 253-269. DOI: 10.1080/00224545.1991.9713848.
78.
Udry, J.R. (1966). Marital instability by race, sex, education, and occupation using 1960 census data. American Journal of Sociology, 31, 203-209. DOI: 10.1086/224279.
79.
Vemer, E., Coleman, M., Ganong, L.H., Cooper, H. (1989). Marital satisfaction in remarriage: a meta-analysis. Journal of Marriage and the Family, 51, 713-275. DOI: 10.2307/352170.
80.
Wallin, P. (1957). Religiosity, sexual gratification and marital satisfaction. American Sociological Review, 22, 300-305. DOI: 10.2307/2088470.
81.
Walster, E., Aronson, V., Abrahams, D., Rottmann, L. (1966). Importance of physical attractiveness in dating behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 4, 508-516. DOI: 10.1037/h0021188.
82.
Wamboldt, E.S., Reiss, D. (1989). Defining a family heritage and a new relationship identity: Two central tasks in the making of a marriage. Family Process, 28, 317-335. DOI: 10.1111/j.1545-5300.1989.00317.x.
83.
Watson, R.E. (1983). Premarital cohabitation vs. traditional courtship: Their effects on subsequent marital adjustment. Family Relations, 32, 139-147. DOI: 10.2307/583989.
84.
White, S.G., Hatcher, C. (1984). Couple complementarity and similarity: A review of the literature. American Journal of Family Therapy, 12, 15-25. DOI: 10.1080/01926188408250155.
85.
Zvonkovic, A.M., Schmiege, C.J., Hall, L.D. (1994). Influence strategies used when couples make work-family decisions and their importance for marital satisfaction. Family Relations, 43, 182-188. DOI: 10.2307/585321.