Jest taki świat, który stwarza możliwość autentycznego Bycia Razem, czyli kilka refleksji o rodzinnym doświadczaniu lasu
 
Więcej
Ukryj
1
Institute of Pedagogy, Faculty of Historical and Pedagogical Sciences, University of Wroclaw [Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Uniwersytet Wrocławski], Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska
 
 
Data nadesłania: 05-12-2021
 
 
Data ostatniej rewizji: 30-12-2022
 
 
Data akceptacji: 30-12-2022
 
 
Data publikacji: 31-12-2022
 
 
Autor do korespondencji
Joanna Golonka-Legut   

Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Uniwersytet Wrocławski, Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2022;29(4):165-177
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Podejmując refl eksję wokół lasu, nad nim lub o nim, można dostrzec, że interesującą poznawczo perspektywą jest (roz)poznawanie go zarówno przez pryzmat relacji człowiek–natura, człowiek–przyroda, człowiek–las, jak i w perspektywie tworzenia się i pielęgnowania więzi międzyludzkich. W takim ujęciu ważnym kierunkiem myślenia staje się dostrzeżenie i (z)rozumienie lasu jako szczególnej przestrzeni rodzinnych relacji. W jaki sposób można zatem rozumieć las jako przestrzeń życia rodziny? Jak las może stawać się i być jej mikroświatem? Jakie znaczenie może mieć rodzinne doświadczanie lasu dla pielęgnowania więzi rodzinnych? Na te pytania będę poszukiwała odpowiedzi, odnosząc się do literatury przedmiotu oraz ukazując wybrane praktyki leśnych wypraw dla rodzin (praktyki „leśnego bycia”). W szerszej perspektywie przedstawione zagadnienia stanowią głos w dyskusji na temat edukacyjnego potencjału lasu, jego rozumienia jako przestrzeni całożyciowego uczenia się. Cel. Celem artykułu jest dostrzeżenie, opisanie i zrozumienie lasu jako miejsca/mikroświata rodziny. W takiej perspektywie nadrzędną kwestią jest ukazanie lasu (leśnego bycia) jako przestrzeni pogłębiania, pielęgnowania i wzmacniania więzi rodzinnych. Istotnym aspektem jest także dowartościowanie problematyki lasu (myślenia o lesie) w obszarze nauk społecznych. Materiały i metody. Analiza literatury przedmiotu oraz dokumentów dotyczących realizacji wybranych praktyk edukacyjnych. Analiza dokumentów zastanych. Wyniki. Przedstawione rozważania pozwalają dostrzec las jako mikroświat rodziny. W takim ujęciu rodzinne wyprawy do lasu, wspólne doświadczanie lasu przez członków rodziny stają się naturalnym procesem dla tworzenia się i pielęgnowania więzi – zarówno więzi z naturą, jak i więzi rodzinnych. Dynamicznie rozwijające się inicjatywy oraz propozycje edukacyjne dla rodzin (oparte na budowaniu więzi człowieka z naturą, pielęgnowaniu relacji międzypokoleniowych oraz idei uczenia się w lesie) pozwalają na rozumienie lasu jako miejsca, które wspiera współczesne rodziny w autentycznym byciu razem.
 
REFERENCJE (26)
1.
Adamski, F. (2002). Rodzina: Wymiar społeczno-kulturowy. Kraków: Wydawnictwo UJ.
 
2.
Giddens, A. (2022). Socjologia. Warszawa: PWN.
 
3.
Godawa, J. (2021). Zielona inkluzja, czyli o relacji człowieka z przyrodą, outdoor education i leśnej bajce. Katowice: Uniwersytet Śląski.
 
4.
Golonka-Legut, J. (2019). Edukacyjny potencjał indywidualnego doświadczenia życiowego. Wrocław: Atut.
 
5.
Janicka, I., Liberska, H. (red.) (2014). Psychologia rodziny. Warszawa: PWN.
 
6.
Kołodziejska, M. (2018). Deficyt natury i jego znaczenie dla rozwoju młodego człowieka. W: J. Wyleżałek, M. Such-Pyrgiel (red.), Szkice pedagogiczne: Dylematy juwentologii (ss. 121–138). Józefów: Wydawnictwo WSGE.
 
7.
Komorowska, A. Pracownia Edukacji Żywej: Rozmowa z Mają Głowacką i Bogdanem Ogrodnikiem (008). Pobrane z: https://nieplaczabaw.pl/008/ [Pobrano 20.10.2022].
 
8.
Kulik, R. (2010). Nowa wizja człowieka i świata jako wyzwanie nowoczesnej edukacji ekologicznej. W: B. Ogrodnik, R. Kulik, P. Skubała (red.), Filozofia, psychologia i ekologia w edukacji dla zrównoważonego rozwoju (ss. 51–112). Mikołów: Śląski Ogród Botaniczny.
 
9.
Las [hasło] (2013). W: Otwarta Encyklopedia Leśna. Pobrane z: https://www.encyklopedia.lasyp... [Pobrano 06.11.2023].
 
10.
Louv, R. (2020). Ostatnie dziecko lasu: Jak ocalić nasze dzieci przed zespołem deficytu natury. Warszawa: Mamania.
 
11.
Louv, R. (2005). Last child in the woods: Saving our children from nature-deficit [Ostatnie dziecko lasu: Jak ocalić nasze dzieci przed zespołem deficytu natury]. New York: Algonquin Books.
 
12.
Mendel, M. (2006). Pedagogika miejsca i animacja na miejsca wrażliwa. W: M. Mendel (red.), Pedagogika miejsca (s. 22). Wrocław: Wydaw. Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.
 
13.
Magda-Adamowicz, M. (2020). Znaczenie, potencjał i ewolucja współczesnej rodziny. Wychowanie w Rodzinie, 23 (2), 25–38. DOI: 10.34616/wwr.2020.2.025.038.
 
14.
Męczkowska, A. (2006). Locus educandi: Wokół problematyki miejsca w refleksji pedagogicznej. W: M. Mendel (red.), Pedagogika miejsca (ss. 38–51). Wrocław: Wydaw. Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.
 
15.
Ogrodnik, B. (2022). Czy dzieci mogą (a jeśli tak czy powinny) tworzyć więź z Naturą: W poszukiwaniu optymalnego środowiska edukacyjnego i integracyjnego (w druku).
 
16.
Pikuła, N. (2010). Aktualna sytuacja i tendencja zmian w rodzinie XXI wieku. W: A. Błasiak, E. Dybowska (red.), Wybrane zagadnienia pedagogiki rodziny (ss. 43–70). Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna "Ignatianum", Wydawnictwo WAM.
 
17.
Sampson, S.D. (2016). Kalosze pełne kijanek: Jak dzięki rozwijaniu miłości do przyrody wychować kreatywne, odważne i odpowiedzialne dziecko. Białystok: Wydawnictwo Vivante.
 
18.
Skibińska, E.M. (2006). Mikroświaty kobiet: Relacje autobiograficzne. Warszawa : Uniwersytet Warszawski - Wydział Pedagogiczny, Radom: Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji.
 
19.
Mikro [hasło]. W: Słownik języka polskiego PWN. Pobrane z: https://sjp.pwn.pl/szukaj/Mikr... [Pobrano 16.11.2022].
 
20.
Pracownia Edukacji Żywej [portal]. Pobrane z: https://pez.org.pl/ [Pobrano 20.11.2022].
 
21.
Szlendak, T. (2011). Socjologia rodziny: Ewolucja, historia, zróżnicowanie. Warszawa: PWN.
 
22.
Świętochowski, W. (2014). Rodzina w ujęciu systemowym. W: I. Janicka, H. Liberska (red.), Psychologia rodziny (ss. 21–45). Warszawa: PWN.
 
23.
Ustawa z dnia 28 września 1991 r. O lasach (1991). Dz.U. 1991 nr 101 poz. 444. Pobrane z: https://isap.sejm.gov.pl/isap.... [Pobrano 06.11.2023].
 
24.
Walęcka-Matyja, K. (2014). Role i funkcje rodziny. W: I. Janicka, H. Liberska (red.), Psychologia rodziny (ss. 95–114). Warszawa: PWN.
 
25.
Wydarzenie [hasło]. W: Słownik języka polskiego PWN. Pobrane z: https://sjp.pwn.pl/sjp/wydarze... [Pobrano 16.11.2022 ].
 
26.
Zdarzenie [hasło]. W: Słownik języka polskiego PWN. Pobrane z: https://sjp.pwn.pl/sjp/zdarzen... [Pobrano 16.11.2022].
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top