Nastoletnie rodzicielstwo dziewcząt i chłopców z niepełnosprawnością
 
 
Więcej
Ukryj
1
Zakład Pedagogiki Specjalnej, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski, ul. ks. J. Jałowego 24, 35-010 Rzeszów, Polska.
 
 
Data nadesłania: 30-09-2016
 
 
Data ostatniej rewizji: 21-01-2017
 
 
Data akceptacji: 21-01-2017
 
 
Data publikacji: 29-09-2017
 
 
Autor do korespondencji
Aleksandra Mach   

Zakład Pedagogiki Specjalnej, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski, ul. ks. J. Jałowego 24, 35-010 Rzeszów, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2017;16(2):293-313
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Problematyka małżeństwa i rodzicielstwa osób z niepełnosprawnością, a co istotne, zwłaszcza z niepełnosprawnością intelektualną coraz częściej jest podejmowana przez polskich badaczy. W literaturze przedmiotu niejednokrotnie podkreśla się stereotypowe postrzeganie przez ogół społeczeństwa osób z niepełnosprawnością, głównie intelektualną, negujące ich dorosłość, a tym samym możliwość bycia mężem/żoną, matką/ ojcem. Zauważa się, że trudności w wypełnianiu funkcji rodzicielskich wspomnianej grupy mogą wynikać nie tyle ze stanu zdrowotnego, ale z ciężkiej sytuacji ekonomicznej, mniejszych umiejętności w opiece nad potomstwem, z samotności lub izolacji społecznej. W przypadku nastoletniego rodzicielstwa dochodzą kolejne czynniki utrudniające realizację zadań macierzyńskich i ojcowskich. Dlatego też wszechstronnym wsparciem w przygotowaniu do odpowiedzialnego, ale i satysfakcjonującego rodzicielstwa powinni być objęci nastoletni rodzice z niepełnosprawnością. Ważnym zagadnieniem wydaje się funkcjonowanie psychospołeczne nastoletnich rodziców z niepełnosprawnością. Niestety, zdarzają się sytuacje odrzucenia fizycznego i emocjonalnego nastoletnich rodziców nie tylko przez rówieśników, ale i przez najbliższych. Dziewczęta z niepełnosprawnością, będące w ciąży, bywają szczególnie narażone na stygmatyzację. Kwestie nastoletniego rodzicielstwa są tematem obecnym w piśmiennictwie naukowym, niewiele jednak istnieje opracowań z tego zakresu w kontekście macierzyństwa lub ojcostwa dziewcząt i chłopców z niepełnosprawnością. W artykule przedstawiono zatem główne obszary badań nad nastoletnim rodzicielstwem wspomnianej populacji na przykładzie literatury zagranicznej. Odniesiono się także do badań rodzimych, które, jak już zauważono, z reguły bezpośrednio nie odnoszą się do zasygnalizowanej problematyki.
 
REFERENCJE (23)
1.
Adams Rueda H., Linton K.F., Rankin Williams L., School Social Workers’ Needs in Supporting Adolescents with Disabilities toward Dating and Sexual Health: A Qualitative Study, “Children & Schools” 2014, t. 36, nr 2.
 
2.
Bidzan M., Nastoletnie rodzicielstwo. Perspektywa psychologiczna, Wydawnictwo Harmonia Universalis, Gdańsk 2013.
 
3.
Dmoch-Gajzerska E., Mazurkiewicz B., Przygotowanie kobiet niepełnosprawnych do prokreacji i macierzyństwa, „Niepełnosprawność i Rehabilitacja” 2011, nr 4.
 
4.
Emerson E., Llewellyn G., Hatton C., Hindmarsh G., Robertson J., Man W.Y.N., Baines S., The health of parents with and without intellectual impairment in the UK, “Journal of Intellectual Disability Research” 2015, t. 59, nr 12.
 
5.
GUS (Główny Urząd Statystyczny), Rocznik Demograficzny. Demographic Yearbook of Poland, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa 2015.
 
6.
Heer K., Teenagers, Pregnancy, Learning Disabilities: Wolverhampton City in Context, “Journal of Health and Social Care Improvement” 2008 [b.n.w.].
 
7.
Jones K.H., Domenico D.M., Valente J.S., Incidence of pregnant and parenting teens with disabilities within FACS programs, “Journal of Family and Consumer Sciences Education” 2005, t. 24, nr 2.
 
8.
Jones K.H., Woolcock-Henry C.O., Domenico D.M., Wake up call: pregnant and parenting teens with disabilities, “The International Journal of Special Education” 2005, t. 20, nr 1.
 
9.
Jones L.K., Binger T.E., Mckenzie Ch.R., Ramcharan P., Nankervis K., Sexuality, pregnancy and midwifery care for women with intellectual disabilities: A pilot study on attitudes of university students, “Contemporary Nurse” 2010, t. 35 (1).
 
10.
Kijak R., Seksualność człowieka z niepełnosprawnością intelektualną a rodzina, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
 
11.
Królikowska S., Sytuacja społeczna młodocianych matek, [w:] A. Kotlarska-Michalska (red.), Dysfunkcje rodziny, Seria: Roczniki Socjologii Rodziny. Studia socjologiczne oraz interdyscyplinarne, t. XXI (2011), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
 
12.
Linton K.F., Adams Rueda H., Experiences with Pregnancy of Adolescents with Disabilities from the Perspectives of the School Social Workers Who Serve Them, “Health & Social Work” 2014, t. 39, nr 2.
 
13.
Lizoń-Szłapowska D., Usamodzielnianie wychowanek specjalnych ośrodków szkolno--wychowawczych, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2004, nr 8.
 
14.
Padała O., Podgórnik M., Sadowska M., Wdowiak A., Piróg M., Putowski M., Zawiślak J., Młodociane macierzyństwo jako problem medyczny i społeczny, “European Journal of Medical Technologies” 2014, nr 2(3).
 
15.
Ratajczak Ł.P., Ojcostwo w doświadczeniach niepełnoletnich chłopców, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016.
 
16.
Resler A., Dzieci mają dzieci, „Psychologia w Szkole” 2014, nr 4.
 
17.
Rycel M., Wilczyński J., Sobala W., Nowakowska D., Analiza przebiegu ciąży i porodu u nastolatek w latach 2000–2006. Analysis of teenage pregnancy outcome and delivery between 2000 and 2006, „Ginekologia Polska” 2008, nr 12.
 
18.
Seiler N., TANF & Teen Parents with Disabilities, Center for Law and Social Policy (CLASP), Washington, 2001, por. źródło: research.policyarchive.org/14022.pdf [dostęp: 16.09.2016].
 
19.
Shandra C.L., Chowdhury A.R., The first sexual experience among girls with and without disabilities, “Journal of Youth and Adolescence” 2012, nr 41.
 
20.
Sidorczuk D., Problem wczesnego macierzyństwa wychowanek ze specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych a czynniki powodujące powstawanie tego zjawiska, „Niepełnosprawność i Rehabilitacja” 2002, nr 3.
 
21.
Smith D.D., Pedagogika specjalna, t. 1, (red. nauk.) A. Firkowska-Mankiewicz, G. Szumski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
 
22.
Teenage Pregnancy – March of Dimes, por. źródło: http://www.marchofdimes.org/ma... [dostęp: 15.09.2016].
 
23.
Zawiślak A., Jakość życia rodzinnego młodocianych i pełnoletnich matek z niepełnosprawnością intelektualną, [w:] Z. Janiszewska-Nieścioruk (red.), Sfery życia osób z niepełnosprawnością intelektualną, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2005.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top