Rozmowa ponownie czy rozmowa od nowa? Rozmowa jako niezbędny warunek stworzenia „nowej” szkoły po pandemii
Więcej
Ukryj
1
Institute of Pedagogy, University of Zielona Gora [Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Zielonogórski], Aleja Wojska Polskiego 69, 65-762 Zielona Gora, Poland
Data nadesłania: 03-11-2021
Data ostatniej rewizji: 12-12-2021
Data akceptacji: 12-12-2021
Data publikacji: 22-12-2021
Autor do korespondencji
Ewa Bochno
Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Zielonogórski, Aleja Wojska Polskiego 69, 65-762 Zielona Góra, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2021;24(1):61-70
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wprowadzenie. W tekście autorka – korzystając z rekomendacji opracowanych przez
Centrum Edukacji Obywatelskiej w raporcie pt. Szkoła ponownie czy szkoła od nowa? Jak
wygląda powrót do stacjonarnej edukacji? – stawia dodatkowy warunek niezbędny we
współczesnej edukacji, a mianowicie konieczność powrotu do, wydaje się, najprostszej
formy komunikowania się – rozmowy. Struktura tekstu obejmuje (poza zadaniem pytań
i refl eksją na zakończenie) dwie zasadnicze części. W pierwszej, w odniesieniu do badań
własnych, autorka kreśli obraz szkolnych rozmów między nauczycielkami a uczennicami
i uczniami, w drugiej wskazuje, że po pandemii rozmowa między wszystkimi podmiotami
edukacji stanowi jeden z kluczowych warunków dla kultury szkoły.
Cel. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytania: Czy szkoła jest miejscem porozumienia
nauczycieli i uczniów? Czy te dwie grupy mogą ze sobą rozmawiać? W jaki sposób?
oraz: Czy, na ile i w jaki sposób rozmowa między wszystkimi podmiotami edukacji
jest niezbędnym warunkiem stworzenia „nowej” szkoły po pandemii?
Materiały i metody. W pracy wykorzystano fragment wyników badań własnych oraz krótką
analizę rekomendacji opracowanych przez Centrum Edukacji Obywatelskiej w raporcie
pt. Szkoła ponownie czy szkoła od nowa? Jak wygląda powrót do stacjonarnej edukacji?
Wyniki. Z badań własnych autorki wynika, że w szkole brakuje rozmów między nauczycielkami/
nauczycielami i uczennicami/uczniami. Widać wyraźną nierówność pozycji interlokutorów
oraz wyraźną kontrolę dorosłego w tym zakresie.
REFERENCJE (19)
1.
Bałachowicz, J. (2009). Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP.
2.
Bochno, E. (2004). Rozmowa jako metoda oddziaływania wychowawczego. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
3.
Bochno, E. (2006). Rozmowa. W: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku: T. 5. (ss. 445-453). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
4.
Bochno, E. (2010). Lekcyjne interakcje komunikacyjne nauczycieli i uczniów klas początkowych z perspektywy pedagogii Basila Bernsteina. Studia Pedagogiczne, 63, 109-124.
5.
Bruner, J. (2006). Kultura edukacji. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
6.
Gadamer, H.G. (1980). Niezdolność do rozmowy. Znak, 3, 369–376.
7.
Giroux H. A., Teoria krytyczna i racjonalność w edukacji obywatelskiej. W: H. A. Giroux, L. Witkowski (red.), Edukacja i sfera publiczna: Doświadczenia pedagogiki radykalnej (ss. 149-184). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
9.
Klus-Stańska, D., Nowicka, M. (2019). Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
10.
Kwiatowska, H. (1997). Wstęp. W: H. Kwiatowska, M. Szybisz M (red.), Komunikacyjne kompetencje zawodowe nauczycieli, Studia Pedagogiczne, 62, 5-9.
11.
Mizińska, J. (1993). Sztuka prowadzenia sporów: Aksjologiczne przesłanki dialogu. Lublin: Wydawnictwo Naukowe UMCS.
12.
Nowak-Łojewska, A. (2011). Od szkolnego przekazu do konstruowania znaczeń: Wiedza społeczna młodszych uczniów z perspektywy nauczyciela. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
13.
Rostańska, E. (2014). Dziecko i dorosły w rozmowie. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
14.
Sztompka, P. (2007). Zaufanie: Fundament społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo Znak.
15.
Śliwerski, B., Paluch, M. (2021). Uwolnić szkołę od systemu klasowo-lekcyjnego. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
16.
Witkowski, J. (red.) (2021). Szkoła ponownie czy szkoła od nowa?: Jak wygląda powrót do stacjonarnej edukacji?: Raport Centrum Edukacji Obywatelskiej. Warszawa: Wydawnictwo Centrum Edukacji Obywatelskiej.
17.
Wygotski, L. (2002). Wybrane prace psychologiczne II: Dzieciństwo i dorastanie. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
18.
Zahorska, M. (2020). Sukces czy porażka zdalnego nauczania? Pobrane 29.12.2020 z:
https://www.batory.org.pl/wp-c ontent/uploads/2020/09/Sukces-czy-porazka-zdalnego-nauczania.pdf.
19.
Zedlin, T. (2001). Jak rozmowa zmienia twoje życie. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.