Rodzeństwo głuche w rodzinie. Z perspektywy SODA
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Pedagogiki Specjalnej, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, ul. Podchorążych 2, 30-084 Kraków, Polska
 
2
Katedra Dydaktyki i Pedagogiki Szkolnej, Akademia Ignatianum w Krakowie, ul. Kopernika 26, 31-501 Kraków, Polska
 
 
Data nadesłania: 28-09-2018
 
 
Data ostatniej rewizji: 05-10-2018
 
 
Data akceptacji: 05-10-2018
 
 
Data publikacji: 30-06-2019
 
 
Autor do korespondencji
Malwina Kocoń   

Instytut Pedagogiki Specjalnej, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, ul. Podchorążych 2, 30-084 Kraków, Polska
 
 
Wychowanie w Rodzinie 2019;20(1):165-179
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Problematyka rodzeństwa pełnosprawnego mającego siostrę lub brata z niepełnosprawnością wciąż stanowi przedmiot zainteresowań badawczych wielu krajowych i zagranicznych naukowców. Analiza literatury przedmiotu wskazuje jednak na deficyt opracowań naukowych dotyczących rodzeństwa SODA oraz ich głuchego brata lub siostry. Cel: Celem przedstawionych w niniejszym tekście badań było uzyskanie informacji na temat stosunku SODA do niepełnosprawności głuchego rodzeństwa, ich komunikacji oraz wzajemnych relacji. Metody: Badanie zostało przeprowadzone na podstawie jakościowej strategii weryfikacji empirycznej, tj. Metodzie Indywidualnych Wywiadów Pogłębionych (IDI). Objęto nim rodzeństwo trojga dorosłych słyszących posiadających głuchego brata. Rezultaty: Rezultaty przeprowadzonych badań ujawniły przede wszystkim występowanie bariery komunikacyjnej pomiędzy SODA a głuchym rodzeństwem. Niemożność swobodnej komunikacji wpłynęła negatywnie na ich wzajemne relacje. Analiza danych empirycznych ukazała również, jakie zmiany w perspektywie temporalnej zachodziły w świadomości, postrzeganiu i stosunku SODA do brata i jego głuchoty oraz co było ich podłożem. Wnioski: Przyglądając się uzyskanym wynikom badań, można wysnuć wniosek, że przyczyną większości sytuacji trudnych, które przytaczali badani respondenci, jest bariera komunikacyjna. Wszakże podstawą budowania relacji międzyludzkich, a zwłaszcza między rodzeństwem, jest wzajemna komunikacja. O pełną komunikację pomiędzy rodzeństwem powinni zadbać rodzice, a tego w przypadku tej rodziny zabrakło. Opis sytuacji i wyniki przeprowadzonych badań nie budzą wątpliwości, że rzeczywistość SODA i ich głuchego rodzeństwa wymaga dalszych eksploracji, a także – być może – wsparcia społecznego.
 
REFERENCJE (21)
1.
Barbaro,  B. de (1997). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków: Wydawnictwo Collegium Medicum UJ.
 
2.
Bartnikowska, U. (2010). Sytuacja społeczna i rodzinna słyszących dzieci niesłyszących rodziców. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
 
3.
Borzyszkowska, H. (1980). Rola rodziny i jej zadania w kształtowaniu jednostek upośledzonych. Studia Pedagogiczne, 40.
 
4.
Gagat-Matuła, A., Malik,  N. (2017). Relationships with hearing siblings as perceived by deaf youth. Pedagogika Rodziny, 7(4).
 
5.
Gunia, G. (2001). Pomoc i poradnictwo rodzinie dziecka z wadą słuchu. W: S. Mihilewicz (red.), Dziecko z trudnościami w rozwoju. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
 
6.
Jacobs, L., Jacobs, S. (2015). Secrets for deaf and hearing sibling success: Giving them an early start for a lifetime together. Pobrane 07.09.2019 z: www.infanthearing.org›20-Chapter20Secrets2015.
 
7.
Kościelska, M., Aouil, B. (red.) (2003). Człowiek niepełnosprawny: Sprawność w niepełnosprawności. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
 
8.
Łuszczuk, W. (2008). Normatywny i interpretacyjny paradygmat w badaniach pedagogicznych. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas: Seria: Pedagogika, 3.
 
9.
Masłowska, M., Michalczyk, A. (2017). Postawy ojców dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w wieku przedszkolnym. Roczniki Pedagogiczne, 9(3), 111-126. DOI10.18290/rped.2017.9.3-7.
 
10.
Miński, R. (2017). Wywiad pogłębiony jako technika badawcza: Możliwości wykorzystania IDI w badaniach ewaluacyjnych. Przegląd Socjologii Jakościowej, 13(3), 30-51. Pobrane 06.09.2019 z. DOI: 10.18778/1733-8069.13.3.02.
 
11.
Namysłowska, I., Siewierska, A. (2009). Znaczenie i rola rodzeństwa w terapii rodzin. Psychoterapia, 2.
 
12.
Nowak-Dziemianowicz, M. (2006). Doświadczenia rodzinne w narracjach: Interpretacja sensów i znaczeń. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu.
 
13.
Plutecka, K. (2010). Drogi edukacyjne dzieci słyszących rodziców głuchych. W: T. Żółkowska, B. Ostapiuk, M. Wlazło (red.), Wyzwania współczesnej pedagogiki specjalnej. Praktyka edukacyjna i rewalidacyjna. Szczecin: Print Group Daniel Krzanowski.
 
14.
Plutecka, K. (2001). Efektywność różnych sposobów komunikowania się w opinii rodziców dzieci niesłyszących. Audiofonologia, 20.
 
15.
Plutecka, K. (2013). Ojciec wobec osiągnięć edukacyjnych dziecka niesłyszącego. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
 
16.
Sękowska, Z. (1998). Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
 
17.
Sitarczyk, M. (2002). Międzypokoleniowa transmisja postaw wychowawczych ojców. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
 
18.
Tomaszewski, P. (2007). Głuchota a zaburzenia zachowania dziecka: Wyzwanie dla rodziców słyszących. W: E. Pisula, D. Danielewicz (red.), Rodzina z dzieckiem z niepełnosprawnością. Gdańsk: Harmonia.
 
19.
Twardowski, A. (1995). Sytuacja rodzin dzieci niepełnosprawnych. W: I. Obuchowska (red.), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Warszawa: WSiP.
 
20.
Wojciechowski, F. (1984). Środowisko rodzinno-wychowawcze dziecka upośledzonego w stopniu lekkim. W: A. Hulek (red.), Rewalidacja dzieci i młodzieży niepełnosprawnej w domu. Warszawa: PWN.
 
21.
Ziemska, M. (2005). Rodzina współczesna. Warszawa: Wydawnictwo UW.
 
eISSN:2300-5866
ISSN:2082-9019
Journals System - logo
Scroll to top