Bieżący numer
Online first
Archiwum
O czasopismie
Cele i zakres czasopisma
Wydawca i organ zarządzający
Zespół redakcyjny
Rada Naukowa
Kolegium Recenzentów
Indeksacja i współczynniki wpływu
Prawa autorskie i polityka otwartego dostępu
Źródła finansowania
Polityka prywatności
Dla autorów
Procedura publikacji
Procedura recenzowania
Wymogi redakcyjne
Etyka publikacji
Opłaty wydawnicze
Wspieranie odporności psychicznej dzieci – wskazówki dla rodziców i opiekunów
1
Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki, Dawida 1, 50-527, Wrocław, Polska
Data nadesłania: 13-08-2024
Data akceptacji: 02-10-2024
Data publikacji online: 10-10-2024
Data publikacji: 15-11-2024
Autor do korespondencji
Maja Sonia Piotrowska
Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki, Dawida 1, 50-527, Wrocław, Polska
Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki, Dawida 1, 50-527, Wrocław, Polska
Wychowanie w Rodzinie 2024;31(3):153-170
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel. Zagadnienie odporności psychicznej dzieci i młodzieży jest w ostatnim czasie szeroko analizowane i dyskutowane w różnych gremiach naukowych. Kondycja psychiczna najmłodszego pokolenia jawi się nam w dość ciemnych barwach. Co roku obserwujemy lawinowy wzrost zaburzeń lękowych i zachorowań na depresję. Osoby młode często mówią o doskwierających im: dużym stresie, poczuciu niepewności, braku wiary w siebie. Miniona pandemia Covid-19 znacznie pogorszyła psychospołeczne funkcjonowanie dzieci i młodzieży, doświadczyły przymusowej izolacji, poczucia osamotnienia i pustki, nadmiernego stresu, wielu strat. Badacze i specjaliści – praktycy pracujący na co dzień w gabinetach – intensywnie poszukują nowych rozwiązań, różnych sposobów wsparcia i pomocy młodemu pokoleniu. Metody i materiały. Tematyka prezentowanego artykułu dotyczy wspierania odporności psychicznej dzieci. Analizie teoretycznej poddano następujące zagadnienia: rozumienie odporności psychicznej w różnych koncepcjach naukowych – modele odporności psychicznej, czynniki ochronne i czynniki ryzyka dla zdrowego rozwoju psychicznego dziecka, charakterystyka dziecka odpornego psychicznie, znaczenie sposobu sprawowania nad nim opieki. Wyniki i wnioski. Dużo uwagi poświęcono zaakcentowaniu ogromnej roli rodziców i opiekunów w kształtowaniu i wzmacnianiu odporności psychicznej dzieci, miedzy innymi podkreślając zasadę „odporni rodzice – odporne dzieci”, wskazując na ogromny wpływ zasobów psychicznych rodziny w kształtowaniu odporności psychicznej dziecka. Ostatnią część artykułu stanowią z kolei wskazówki dla rodziców i opiekunów odnośnie do sposobów, w jakie mogą wspierać odporność u swoich dzieci.
REFERENCJE (32)
1.
Borucka, A. (2011). Koncepcja resilience: Podstawowe założenia i nurty badań. W: W. Junik (red.), Resilience: Teoria, badania, praktyka (ss. 11–28). Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne Parpamedia.
2.
Borucka, A., Okulicz-Kozaryn, K., Pisarska, A. (2006). Wybrane psychologiczne i psychospołeczne zasoby zdrowia warszawskich nastolatków. Kwartalnik Pedagogiczny, 3(201), 115–135.
3.
Borucka, A., Pisarska, A. (b.d.). Koncepcja resilience – czyli jak można pomóc dzieciom i młodzieży z grup podwyższonego ryzyka. Ośrodek Rozwoju Edukacji. Pobrane 30.08.2024 z: https://ore.edu.pl/wp-content/....
4.
Grotberg, E. (2000). Zwiększanie odporności psychicznej: Wzmacnianie sił duchowych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
5.
Grzegorzewska, I. (2011a). Odporność psychiczna dzieci i młodzieży w kontekście rodziny i wychowania. Studia Gdańskie, 28, 133–142.
6.
Grzegorzewska, I. (2011b). Odporność psychiczna dzieci i młodzieży – wyzwanie dla współczesnej edukacji. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 1(53), 37–51.
7.
Grzegorzewska, I. (2013). Odporność psychiczna dzieci alkoholików. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
9.
Junik, W. (2011). Zjawisko rezyliencji – wybrane problemy metodologiczne. W: W. Junik (red.), Resilience: Teoria, badania, praktyka (ss. 47–65). Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne Parpamedia.
10.
Kaczmarek, Ł. D., Sęk, H., Ziarko, M. (2011). Sprężystość psychiczna i zmienne pośredniczące w jej wpływie na zdrowie. Przegląd Psychologiczny, 54, 29–46. Pobrane z: https://www.researchgate.net/p....
11.
Khanna, M. S., Kendall, P. C. (2024). Dziecko odporne psychicznie: Jak wychować odważne i otwarte dzieci w świecie pełnym lęku? Sopot: GWP.
12.
Kuzawińska, P. (2024). Budowanie odporności psychicznej u dzieci: Praktyczny przewodnik dla rodziców, nauczycieli i terapeutów. Warszawa: Psychologiadziecka.org.
15.
Masten, A. S. (2018). Resilience theory and research on children and families: Past, present, and promise [Teoria rezyliencji i badania nad dziećmi i rodzinami: Przeszłość, teraźniejszość i obietnica]. Journal of Family Theory and Review, 10(1), 12–31. DOI: /10.1111/jftr.12255.
16.
Masten, A. S., Narayan, A. J., Silverman, W. K., Osofsky, J. D. (2015). Children in war and disaster [Dzieci w czasie wojny i katastrofy]. W: M. H. Bornstein, T. Leventhal, R. M. Lerner (red.), Handbook of child psychology and development science: Ecological settings and processes (ss. 1–42). Hoboken, NJ: Wiley. Pobrane z: https://onlinelibrary.wiley.co.... DOI: 10.1002/9781118963418.childpsy418.
17.
Młodnicka U., Waligóra A. (2023), Odwagi Pinku. Książka o odporności psychicznej dla dzieci i rodziców trochę też, Gliwice: Sensus.
18.
Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2011). Prężność u dzieci i młodzieży: Charakterystyka i pomiar – polska skala SPP-18, Polskie Forum Psychologiczne, 16(1), 7–28.
19.
Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2012). Prężność jako wyznacznik pozytywnych i negatywnych konsekwencji doświadczonej sytuacji traumatycznej. Polskie Forum Psychologiczne, 17(2), 395–410.
20.
Opora, R. (2008). Praktyczne implikacje wynikające z badań nad odpornością psychiczną u dzieci i młodzieży. Studia Gdańskie: Wizje i Rzeczywistość, 5, 97–108.
24.
Pyżalski, J. (2022). Sytuacja dzieci i młodzieży w kontekście doświadczeń pandemii COVID-19. W: Dzieci się liczą 2022: Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce (ss. 340–353). Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę. Pobrane z: https://fdds.pl/co-robimy/rapo....
25.
Ryś, M., Trzęsowska-Greszta, E. (2018). Kształtowanie się i rozwój odporności psychicznej. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 34(2), 164–196. Pobrane z: https://fidesetratio.com.pl/oj....
26.
Sikorska, I. (2016). Odporność psychiczna w okresie dzieciństwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
27.
Sikorska, I., Sajdera, J., Paluch-Chrabąszcz, M. (2017). Dzielne dzieci! Wspieranie odporności psychicznej w wieku przedszkolnym. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne.
28.
Sikorska, I., Adamczyk-Banach, M., Polak, M. (2021). Odporni rodzice – odporne dzieci: Jak zasoby psychiczne rodziny wpływają na odporność psychiczną dziecka. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 16, 2(60), 101–117. DOI: 10.35765/eetp.2021.1660.08.
29.
Simon, J., Murphy, J., Smith, S. (2005). Understanding and fostering family resilience [Zrozumienie i wspieranie odporności rodzinnej]. The Family Journal, 13(4), 427–435. DOI: 10.1177/1066480705278724.
30.
Szredzińska, R. (2022). Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. W: Dzieci się liczą 2022: Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa i rozwoju dzieci w Polsce (ss. 136–157). Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę. Pobrane z: https://fdds.pl/co-robimy/rapo....
31.
Taylor, Z., Conger, R. D. (2017). Promoting strengths and resilience in single-mother families [Promowanie mocnych stron i odporności w rodzinach samotnych matek]. Child Development, 88(2), 350–358. DOI: 10.1111/cdev.12741.
32.
Treisman, K. (2023). Mopsik i poczucie bezpieczeństwa: Regulacja-Relaksacja-Ukojenie. Olsztyn: Wydawnictwo Levyz.
Udostępnij
© 2006-2025 Journal hosting platform by Bentus
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
