Zaangażowanie rodziców w pomoc dzieciom w wieku wczesnoszkolnym w odrabianiu zadań domowych. Analiza możliwości
Więcej
Ukryj
1
Department of Early School and Pre-School Pedagogy, Institute of Pedagogy, Faculty of Historical and Pedagogical Sciences, University of Wroclaw [Zakład Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Przedszkolnej, Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Uniwersytet Wrocławski], Dawida 1, Wroclaw, Poland
Data nadesłania: 01-01-2020
Data ostatniej rewizji: 30-06-2020
Data akceptacji: 30-06-2020
Data publikacji: 30-06-2020
Autor do korespondencji
Ewa Musiał
Zakład Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Przedszkolnej, Instytut Pedagogiki, Wydział
Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Uniwersytet Wrocławski, Dawida 1, Wrocław,
Polska
Wychowanie w Rodzinie 2020;22(1):97-112
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Cel. Dzieci w wieku wczesnoszkolnym na ogół chętnie przychodzą do szkoły i z zapałem
zabierają się do nauki. Pilnie słuchają i gorliwie wypełniają polecenia nauczyciela.
Natomiast ich koncentracja uwagi jest jeszcze nietrwała. Naturalne jest, że nie potrafią
one początkowo sprostać wszystkim obowiązkom szkolnym. Dodatkowo w pierwszych
latach nauki mali uczniowie nie mają jeszcze nawyku uczenia się samodzielnie
ani w szkole, ani w domu. Dlatego też ogromne znaczenie we właściwym kształtowaniu
tego zwyczaju oraz konsekwentnym, a zarazem rozumnym, tj. odpowiednim pod
względem wychowawczym podejściu do tej problematyki, mają rodzice. Praca domowa
jest jednym z elementów jednolitego procesu kształcenia. Nie jest więc dodatkiem do
nauki szkolnej, jak to dość często występuje w praktycznej działalności dydaktyczno-
-wychowawczej, ale jej integralnym elementem. Kiedy dziecko zaczyna swoją przygodę
ze szkołą, potrzebuje wsparcia tych, którzy dają mu poczucie bezpieczeństwa. Istotna
dla dziecka jest obecność rodziców w ważnych chwilach w szkole oraz zainteresowanie
tym, co dzieje się w jego życiu, a więc także zadaniami domowymi. Oczywiste zatem jest, że rodzice mogą i powinni pomagać w nauce. Celem artykułu jest przedstawienie
możliwości zaangażowania się rodziców w pomoc dzieciom w wieku wczesnoszkolnym
w odrabianiu prac domowych.
Materiały i metody. Przegląd i analiza literatury przedmiotu.
Wnioski. Rodzic powinien być doradcą, ale nie wykonawcą. Narzucanie swojej pomocy
w sytuacji, gdy dziecko jej nie potrzebuje i nie chce, czy nawet wyręczanie dziecka
może spowodować, że młody człowiek zwątpi w swoje możliwości, pogorszy się jego
samoocena, przyzwyczajony też zostanie do oszukiwania i innych działań sprzecznych
z normami społecznymi. Może to doprowadzić do sytuacji, w której uczeń nie będzie
podejmował żadnych zadań bez zewnętrznej motywacji rodzica lub nauczyciela. Jednak
pozostawienie go zupełnie samego wobec nowych i trudnych wyzwań także nie
jest dobre, bo zaburza jego poczucie bezpieczeństwa, może spowodować wykształcenie
postawy unikania trudnych sytuacji. Racjonalna pomoc rodziców jest pedagogicznie
bezcenna.
REFERENCJE (28)
1.
Adamek, I. (2000) Podstawy edukacji wczesnoszkolnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
3.
Błażejewska, K. (2020). Praca domowa uczniów w edukacji wczesnoszkolnej. Forum Pedagogiczne, 10, 83-94. DOI: 10.21697/fp.2020.1.07.
4.
Błażejewska, K. (2021). Praca domowa w opinii uczniów klas I–III oraz ich rodziców. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 40(1), 87-95. DOI: 10.17951/lrp.2021.40.1.87-100.
6.
Dudel, B. (2007). Praca domowa – krok do samokształcenia w klasie III. W: R. Piwowarski (red.), Dziecko: sukcesy i porażki (ss. 156–165). Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
7.
Filipczuk, U. (1985). Zapobiegamy trudnościom i niepowodzeniom szkolnym. Warszawa: IWZZ.
8.
Harmin, M. (2005). Duch klasy: Jak motywować uczniów do nauki?. Warszawa: CEO Civitas.
10.
Jarnutowska, E., Grygiel, P. (2015). O pracach domowych – czyli czy więcej znaczy lepiej?. W: R. Dolata, P. Grygiel, D.M. Jankowska, E. Jarnutowska, A. Jasińska-Maciążek, M. Karwowski, M. Modzelewski, J. Pisarek., Szkolne pytania: Wyniki badań nad efektywnością nauczania w klasach IV–VI (ss. 96-115). Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
11.
Kacprzak, L. (2008). Zadania pracy domowej jako uczenie się w wielostronnym kształceniu ucznia. Piła: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Staszica.
12.
Karcz-Taranowicz, E. (2019). Praca domowa ucznia – konieczność versus zbędności. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika, 39-48. DOI: 10.5604/01.3001.0013.2280.
13.
Kołodziej, A., Niesporek-Szamburska, B. (2009). Konteksty i uwarunkowania zadań domowych: II część cyklu: O pracach domowych z języka polskiego prawie wszystko. Kielce: Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP.
14.
Kozak, H. (1984). Organizacja pracy domowej uczniów klas początkowych. Warszawa: IWZZ.
15.
Kwolik, P. (2006). Praca domowa w procesie nauczania – uczenia się uczniów klas początkowych: Rekonesans badawczy, Nauczyciel i Szkoła, 3-4, 32-33.
16.
Lichota, I. (2019). Znaczenie pracy domowej w procesie dydaktycznym: Rola i organizacja nauki domowej uczniów. Pobrane 27.02.2024 z:
https://sppyrzyce.pl/files/266....
17.
Łukawska, A. (2004). Nauka domowa uczniów: Uwagi kierowane do kandydatów na nauczycieli. Nauczyciel i Szkoła, 1-2 (22-23), 11-18.
18.
Okoń, W. (2007). Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
19.
Raczyńska, R. (1997). Jak pomóc dziecku w odrabianiu pracy domowej?. Dyrektor Szkoły, 7-8, 55-59.
20.
Reclik, R. (2005). Rola i miejsce pracy domowej w kształceniu zintegrowanym. W: Z. Ratajek (red.), Uczeń we współczesnej szkole: Problemy reformy edukacji wczesnoszkolnej (ss. 20-37). Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.
21.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej. Dz. U. 2017.356.
24.
Szpiter, M. (1996). Kontrowersje wokół nauki domowej. Życie Szkoły, 8, 475-482.
27.
Wroczyński, R. (1985). Pedagogika społeczna. Warszawa: PWN.
28.
Zborowski, J. (1995). Praca domowa ucznia – problem niepokojący. Życie Szkoły, 10, 11-14.